QPTĐ-Ngày 28/3/1935, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ nhất tại Ma Cao (Trung Quốc), Đảng ta đã ra “Nghị quyết về đội tự vệ”, đây là lần đầu tiên, những nguyên tắc xây dựng về chính trị cũng như quân sự của lực lượng nửa vũ trang cách mạng của Đảng được đề ra một cách cơ bản và tương đối toàn diện; thể hiện quan điểm giai cấp, quan điểm quần chúng và quan điểm thực tiễn trong đường lối cách mạng của Đảng, cũng như việc xây dựng lực lượng nửa vũ trang trong hoàn cảnh đấu tranh chính trị. Ngày “Nghị quyết về Đội tự vệ” ra đời được coi là Ngày thành lập Dân quân tự vệ (DQTV) và là Ngày truyền thống của DQTV Việt Nam.
Trung đội Dân quân thường trực huyện Gia Lâm kiểm tra bắn đạn thật.
Trải qua 90 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng, DQTV Việt Nam luôn đoàn kết thống nhất, trung thành với Tổ quốc, với nhân dân, với sự nghiệp cách mạng của Đảng; chiến đấu kiên cường, mưu trí, dũng cảm; lao động, học tập, công tác hiệu quả, sáng tạo lập nhiều chiến công to lớn. DQTV sống, chiến đấu trong lòng dân, được nhân dân yêu thương, đùm bọc, kế thừa và phát huy tinh thần yêu nước và nghệ thuật quân sự của dân tộc Việt Nam, vượt qua muôn vàn gian lao, thử thách, cùng với các lực lượng khác và nhân dân làm nên những thắng lợi vĩ đại trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế vẻ vang. Qua các thời kỳ cách mạng, đã có trên 370 tập thể và 284 cá nhân được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. Năm 2015, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống, DQTV Việt Nam được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng. Những công lao to lớn và thành tích vẻ vang của DQTV đã đóng góp vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc trước đây cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay, như khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Dân quân, tự vệ và du kích là lực lượng của toàn dân tộc, là một lực lượng vô địch, là một bức tường sắt của Tổ quốc. Vô luận địch nhân hung bạo thế nào hễ đụng vào lực lượng đó, bức tường đó, thì địch nào cũng phải tan rã”.
Là một thành phần của LLVT nhân dân, với chức năng bảo vệ Đảng, chính quyền, tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của cơ quan, tổ chức ở địa phương, cơ sở; làm nòng cốt cùng toàn dân đánh giặc khi có chiến tranh, DQTV của Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội được tổ chức rộng khắp, tỉ lệ luôn đạt 1.5% so với dân số. Quán triệt, nắm vững và thực hiện tốt chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về quốc phòng quân sự, DQTV; cấp ủy, chính quyền các cấp đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân cử, dân chăm lo” trong tổ chức xây dựng DQTV “vững mạnh và rộng khắp”, ở đâu có Đảng ở đó có tổ chức DQTV, xây dựng chất lượng tổng hợp cao, coi trọng chất lượng chính trị, khả năng sẵn sàng chiến đấu, đủ cơ cấu, thành phần theo quy định, gồm DQTV cơ động, tại chỗ, phòng không, pháo binh, công binh, trinh sát, thông tin, phòng hóa, y tế, dân quân thường trực (DQTT); xây dựng DQTV làm nhiệm vụ phối hợp thực hiện các biện pháp chiến tranh thông tin, chiến tranh không gian mạng; đẩy mạnh công tác phát triển Đảng trong DQTV nhất là địa bàn trọng điểm, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; đồng thời, kiện toàn và thành lập mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của chi bộ quân sự cấp xã.
Tính đến nay, toàn Thành phố đã thành lập được 10 trung đội và 156 tiểu đội DQTT đạt 98,7%. Đồng thời, Bộ Tư lệnh đã tham mưu với Thành ủy, UBND Thành phố quyết định hỗ trợ ngân sách cho 11 huyện và thị xã Sơn Tây khó khăn về kinh phí, để xây dựng trụ sở làm việc Ban CHQS cấp xã, với mức đầu tư từ 6,5 đến 14 tỷ đồng/01 trụ sở (tổng ngân sách hỗ trợ khoảng hơn 800 tỷ đồng); chỉ đạo các Quận ủy, UBND các quận tiến hành rà soát quỹ nhà ở công vụ, nhà chung cư, nhà ở xã hội để bố trí nơi làm việc cho Ban CHQS cấp phường, nơi trực của lực lượng DQTT và dân quân cơ động khi làm nhiệm vụ. Cụ thể là, đã xây dựng được 196 trụ sở Ban CHQS xã, phường, thị trấn đạt 79,7% so với chỉ tiêu nhiệm kỳ. Trụ sở Ban CHQS cấp xã được xây dựng theo mẫu thống nhất, bảo đảm đầy đủ công năng sử dụng, phù hợp với thực tế của địa phương. Điểm sáng trong xây dựng lực lượng DQTV của Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, là các địa phương đã vận dụng linh hoạt, sáng tạo Luật DQTV để tổ chức lực lượng phù hợp với từng địa bàn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, như: Xây dựng DQTT ở Ban CHQS cấp xã, cấp huyện; tự vệ trong doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp chưa có tổ chức Đảng.
Công tác giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự cho DQTV được Bộ Tư lệnh quan tâm, chỉ đạo các địa phương tổ chức thực hiện đúng theo thông tư của Bộ Quốc phòng, bảo đảm về thời gian, nội dung huấn luyện, trong đó, các địa phương đã có nhiều cách làm sáng tạo, phù hợp với tình hình của địa bàn, như: Tổ chức huấn luyện tập trung cho DQTV năm thứ nhất tại cấp huyện; huấn luyện bổ sung những nội dung sát với nhiệm vụ tại địa phương, như: Xử lý các tình huống về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; cứu hộ, cứu nạn; phòng cháy chữa cháy; phòng chống cháy rừng; phòng chống các dịch bệnh, thời gian tổ chức huấn luyện linh hoạt để không làm ảnh hưởng nhiều tới lao động, sản xuất như: Huấn luyện ngày nghỉ, giờ nghỉ; tổ chức huy động trực SSCĐ trong các cao điểm kết hợp giáo dục chính trị, huấn luyện quân sự
Cùng với thực hiện tốt công tác huấn luyện, diễn tập, SSCĐ, hội thi, hội thao, lực lượng DQTV Thủ đô còn tích cực tham gia hưởng ứng Phong trào “Bộ đội và dân quân tự vệ Thủ đô Hà Nội chung sức xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, từ năm 2015 đến nay, cơ quan quân sự 30 quận, huyện, thị xã trên địa bàn Thành phố đã tổ chức cho DQTV triển khai thực hiện nhiều việc làm thiết thực, hiệu quả như: Xây mới, sửa chữa hàng trăm căn nhà cho các gia đình chính sách, người dân gặp khó khăn; sửa chữa, nâng cấp 120 km đường giao thông nông thôn; nạo vét 78 km kênh mương, cống rãnh; khắc phục hậu quả thiên tai với 56.879 lượt DQTV đóng góp gần một ngày công lao động. Những việc làm thiết thực đó đã củng cố thêm lòng tin của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, mang lại sự yêu thương, cảm phục của nhân dân đối với lực lượng DQTV Thủ đô, làm cho hình ảnh của “người chiến sĩ sao vuông” ngày càng sáng đẹp hơn trong cuộc sống, được cấp uỷ, chính quyền và nhân dân đánh giá cao; nhiều tập thể cá nhân được các cấp khen thưởng.
TÙNG CHI
