Giá trị tốt đẹp của Ngày Dân số Việt Nam
QPTĐ-Cách đây 59 năm, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính Phủ) đã ban hành Quyết định số 216/CP ngày 26/12/1961 về hướng dẫn sinh đẻ có kế hoạch và chăm sóc sức khoẻ bà mẹ, trẻ em. Đây là một văn bản đánh dấu sự ra đời của công tác Dân số và kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) được triển khai thực hiện ở nước ta, một quyết định mang tính chất quan trọng, bước đi đầu tiên của công tác dân số và hệ thống tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác dân số KHHGĐ trong cả nước. Quyết định 216-CP mang tính nhân văn sâu sắc, nêu rõ mục tiêu của việc hướng dẫn sinh đẻ là vì sức khỏe của người mẹ, vì hạnh phúc và hòa thuận gia đình, để cho việc nuôi dạy con cái được chu đáo, việc sinh đẻ của nhân dân cần được hướng dẫn một cách thích hợp. Ngày 19/5/1997, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam quyết định lấy 26/12 là ngày Dân số Việt Nam hằng năm, nhằm tập trung toàn xã hội cho công tác này, điều chỉnh sự phát triển dân số cho phù hợp với sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, trước mắt và lâu dài.
Khẩu hiệu tuyên truyền về ổn định dân số. (Tranh minh họa: Internet)
Sau này các văn bản mang tính toàn diện hơn được ban hành kịp thời giúp cho việc triển khai thực hiện công tác dân số KHHGĐ hóa gia đình đạt hiệu quả cao như: Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII, ngày 14/01/1993, rồi đến Chiến lược Dân số và Kế hoạch hóa gia đình đến năm 2000. Sau đó là Chiến lược Dân số Việt Nam giai đoạn 2001-2010 ban hành ngày 22/12/2000, Pháp lệnh Dân số năm 2003, Nghị quyết 47/NQ-TW, ngày 22/3/2005 của Bộ chính trị về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình; Pháp lệnh 08 sửa đổi Điều 10 Pháp lệnh dân số, Nghị quyết số 21-NQ/TW Hội nghị lần thứ 6, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII… Đây là hành lang pháp lý đảm bảo cho việc triển khai thực hiện chính sách dân số và KHHGĐ đạt hiệu quả.
Thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW Hội nghị lần thứ 6, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, công tác dân số của Thủ đô Hà Nội trong thời qua đã có những bước chuyển tích cực. Theo báo cáo kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở trên địa bàn Hà Nội năm 2019, tỷ số giới tính khi sinh của thành phố Hà Nội là 112,8 trẻ trai/100 trẻ gái; tỷ lệ sàng lọc trước sinh đạt 78,08%; tỷ lệ sàng lọc sơ sinh đạt 85,12%; số người mới áp dụng biện pháp tránh thai 367.316 người (đạt 101,9%).
Hiện nay, thành phố Hà Nội tiếp tục đẩy mạnh, tập trung chuyển hướng trọng tâm vào dân số và phát triển: Tiếp tục duy trì và nhân rộng các mô hình nâng cao chất lượng dân số trên toàn Thành phố, đưa tỷ số giới tính khi sinh dần về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng; thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý, góp phần phát triển Thủ đô nhanh và bền vững. Nhiều giải pháp giảm chênh lệch tỷ số giới tính khi sinh tại 30 quận, huyện, thị xã như giảm sinh con thứ ba, nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi, nêu cao vai trò của phụ nữ trong gia đình và xã hội, tuyên dương các gia đình sinh con một bề đã được tuyên truyền và thực hiện rộng rãi. Các mô hình, hoạt động nâng cao chất lượng dân số đã được Thành phố triển khai hiệu quả, như: Mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tại cộng đồng; Mô hình can thiệp truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản, KHHGĐ tới vùng dân cư đặc thù; Mô hình tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân và Mô hình chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên… đã góp phần tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và của ngành trong lĩnh vực dân số KHHGĐ.
Hưởng ứng Ngày Dân số Việt Nam 26-12 là dịp để chúng ta tăng cường cam kết thực hiện sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền; tăng cường phối hợp các ban, ngành, đoàn thể và huy động quần chúng nhân dân tham gia thực hiện tốt hơn chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước về công tác dân số KHHGĐ từ năm 1961 đến nay, đó là: Ổn định quy mô dân số, cơ cấu dân số và phân bổ dân cư hợp lý và từng bước nâng cao chất lượng dân số, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.
NGUYỄN VĂN TUÂN
