Bên đầm hoa súng

QPTĐ-Khi nội còn sống, tôi vẫn nhớ vào mùa hoa súng nở ngập trong   nắng hanh, trước cửa nhà, bao giờ nội cũng lựa cho tôi những bông súng thật đẹp vừa để thưởng hương thơm ngan ngát cũng như vẻ đẹp bình dị nhưng đủ khiến mọi người nao lòng; những cánh hoa tím xếp đều từ tâm ra ngoài theo tầng, tạo thành bông hoa có chiều sâu, khum khum, e ấp xếp dầy lên nhau, phía trong là nhụy vàng; mà đặc biệt hơn là cành của hoa hoặc lá, ông bẻ thành từng đốt nhỏ theo kiểu ríc rắc, sau đó buộc lại hai đầu để làm chiếc vòng nhỏ cho cô cháu gái. Mỗi lần như vậy, tôi rất thích và thường lẽo đẽo theo ông cả buổi mà không chán. Giờ đây, nội đã không còn nữa nhưng mỗi khi bắt gặp hình ảnh quen thuộc của những đóa hoa súng, bất giác hình ảnh hiền từ của ông như vẫn còn đâu đây…

Theo các tài liệu, cây hoa súng có tên khoa học: Nymphaea Spp thuộc họ Súng-Nymphaeaceae, xuất xứ từ châu Á, châu Úc, châu Mỹ, với hơn 200 loài. Hoa được phân thành súng chịu rét chỉ nở hoa vào ban ngày và súng nhiệt đới, nở hoa ban ngày hoặc đêm. Hoa thuộc loại cây thủy sinh, sống lâu năm, lá nổi trên mặt nước. Lá có hình tròn, xẻ thùy sâu tới cuống, lá đơn, mọc nách, rìa lá lượn sóng. Lá non có màu nâu đỏ rồi chuyển dần sang xanh bóng, mặt dưới có màu đậm hơn. Hoa súng ở Việt Nam thường có màu tím, hồng đậm, trắng nổi trên mặt nước, cuống màu nâu đỏ. Hoa thường có tuổi thọ 3 ngày, nở hầu như quanh năm, khi cây lụi sau thời gian ngắn lại tiếp tục hồi phục khi tiết trời ấm áp hơn.

Hoa có khả năng tái sinh mạnh và thường mang lại may mắn, thuận lợi, sự sung túc, thịnh vượng cho chủ nhân. Mỗi sắc hoa lại thể hiện một ý nghĩa khác nhau: Màu đỏ tượng trưng cho tình yêu nồng cháy, sự nhiệt huyết; màu hồng thể hiện sự tươi tắn, trẻ trung; màu trắng đại diện sự thánh thiện, tinh khôi…Hoa súng thường khoe sắc vào buổi sáng nhưng cụp lại vào buổi trưa, nở đơn lẻ. Nhưng chính sự thấp thoáng của màu tím, hồng và trắng… ấy lẫn với màu xanh của lá nổi trên mặt nước tạo nên vẻ đẹp rất đặc biệt của loài hoa này.

Việc trồng hoa dưới ao, hồ từ xưa đã phổ biến và đơn giản, không cần phải chăm bón. Tuy nhiên hiện nay, để thỏa mãn nhu cầu thưởng ngoạn, đồng thời tạo không gian lãng mạn, mềm mại hơn sau một ngày làm việc căng thẳng, người ta hay trồng hoa súng trong chậu, trang trí trước ban công hoặc lối ra vào. Song  vì đặc điểm của cây là phát triển mạnh theo chiều ngang nên các loại chậu cũng phải được lựa chọn phù hợp. Về cách chăm sóc: Nên đặt chậu hoa vào nơi có ánh sáng đầy đủ, tối thiểu 6h-7h/ngày, giúp cây quang hợp đầy đủ và có nhiều hoa. Cây ưa nhiệt độ từ 16-30 độ C. Nếu quá lạnh cây sẽ không ra hoa, ngược lại, cây và lá dễ bị cháy, chậm phát triển. Nên trồng súng trong bùn nhiều dinh dưỡng, với độ sâu từ 30-40cm, nếu sâu quá cây sẽ ra nhiều lá. Thông thường, tính chiều cao từ cuống lá lên mặt nước từ 4-5cm là thích hợp nhất. Cũng do đặc điểm, cây thích ẩm nên cần duy trì lượng nước đầy đủ. Có thể bón phân lót trước khi trồng bằng các loại phân vi sinh, NPK, phân hữu cơ mục. Khi hoa tàn, người trồng nên ngắt bông đến sát gốc cây để tập trung dinh dưỡng nuôi hoa, lá khác. Tại Hà Nội hiện nay, vẫn có nhiều nơi trồng hoa súng nơi hồ, ao tuy nhiên phổ biến hơn cả là tại suối Yến, chùa Hương, hay tiểu cảnh trước cơ quan, bên hiên nhà, ta vẫn bắt gặp hình ảnh những bông súng quen thuộc, với hương thơm ngan ngát nhưng đủ quyến rũ lòng người, làm đẹp không gian sinh thái.

Bạn bận rộn, không có thời gian thường xuyên chăm sóc cây nhưng rất muốn không gian hiên nhà có sự vui mắt, hiện diện của những bông hoa rực rỡ, tỏa hương thơm ngát, vậy thì lựa chọn tốt cho bạn chính là một chậu súng, với đủ sắc màu, để sớm mai thức dậy, ta thấy lòng nhẹ nhàng hơn…Chẳng thế mà trong tác phẩm “Họa mi và Bông súng”, tác giả Kim Giang đã viết: Có một chú họa mi/Ngày ngày đi kiếm sống/Tung cánh trời cao rộng/Tối tối lại dừng chân/Bên một đầm hoa súng/Tha thẩn bước mông lung/Một mùi hương thơ mộng/Một mùi hương lạ lùng/Đưa đến nàng hoa súng…

Hiền Mĩ