Phát huy vai trò nòng cốt trong công tác phòng không nhân dân
QPTĐ-Cách đây 45 năm, quân và dân miền Bắc, trong đó có sự đóng góp trực tiếp của lực lượng vũ trang và nhân dân Thủ đô đã làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” đánh bại cuộc tập kích đường không chiến lược của đế quốc Mỹ tập trung vào Hà Nội, Hải Phòng năm 1972. Trong Chiến dịch này Bộ Tư lệnh Thủ đô đã phát huy tốt vai trò nòng cốt tham mưu với Thành ủy lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng thế trận phòng không nhân dân rộng rãi nhiều thành phần, động viên toàn dân đánh giặc, với sự tổ chức chỉ đạo chặt chẽ.
Chiến sĩ tiêu đồ đi đường bay trên không. Ảnh: Hoàng Hải
Trong Chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” Thành ủy Hà Nội, Bộ Tư lệnh Thủ đô (BTLTĐ) đã chỉ đạo các đơn vị chiến đấu, phục vụ chiến đấu; tổ chức lực lượng cơ động và lực lượng tại chỗ, lực lượng tập trung và lực lượng rộng rãi nhiều thành phần. Đồng thời, tập trung mọi nỗ lực chỉ huy lực lượng vũ trang (LLVT) địa phương cùng toàn dân tham gia chiến dịch phòng không, phối hợp với bộ đội tên lửa, pháo cao xạ xây dựng, củng cố thế trận phòng không nhân dân (PKND), tạo nên hệ thống hỏa lực phòng không rộng khắp, nhiều tầng, nhiều hướng, đánh địch liên tục cả ngày lẫn đêm, từ xa đến gần, bảo vệ an toàn các mục tiêu trọng yếu trên địa bàn; BTLTĐ đã tham mưu với Thành phố thành lập Hội đồng PKND để chỉ đạo công tác PKND, phát động và tổ chức toàn dân bắn máy bay địch, lấy lực lượng phòng không ba thứ quân làm nòng cốt, xây dựng và phát triển phòng không của dân quân, tự vệ, sử dụng mọi thứ vũ khí từ thông thường đến hiện đại, tích cực bắn máy bay địch bay thấp, phục vụ chiến đấu và vây bắt giặc lái.
Tính đến trước thời điểm diễn ra Chiến dịch, LLVT Thủ đô đã phối hợp với các địa phương tổ chức 4 đại đội pháo phòng không 100mm; 92 trận địa trực chiến; 1.122 tổ, đội dân quân, tự vệ phối hợp đánh trả máy bay địch; làm được trên 630.000 hố cá nhân, 569.000 hầm tập thể, 1.130 km giao thông hào phục vụ chiến đấu; tổ chức 36 đài quan sát của Thành phố, 414 trạm quan sát của các quận (huyện) cùng hàng trăm trạm y tế, tổ, đội cấp cứu lưu động và bảo đảm hậu cần, đạn trên 4 tuyến phòng không. Bên cạnh đó, tổ chức và vận động nhân dân sơ tán phòng tránh và đào hầm, hào trú ẩn cho nhân dân. LLVT Thủ đô huy động lực lượng, phương tiện sơ tán hơn 550.000 người dân trong nội thành đến nơi an toàn; tổ chức hệ thống thông tin-thông báo, quan sát, báo động rộng khắp từ xa vào gần, trên các hướng, các khu vực trọng điểm vừa làm nhiệm vụ quan sát phát hiện địch trên không vừa thông báo báo động, nhờ đó nhân dân chủ động phòng tránh đã hạn chế thương vong đáng kể do máy bay địch gây ra; tổ chức tốt công tác khắc phục hậu quả bom đạn như cấp cứu tải thương, cứu sập, cứu hỏa, thu dọn vệ sinh nơi bị đánh phá, chôn cất nạn nhân, tháo bom đạn chưa nổ...
Phát huy những bài học kinh nghiệm về tổ chức, xây dựng, hoạt động, chiến đấu của LLVT Thủ đô trong Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, những năm qua, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội phát huy tốt vai trò là cơ quan Thường trực, cơ quan Chuyên trách tham mưu với Thành ủy, UBND, Ban Chỉ đạo PKND thành phố Hà Nội kịp thời kiện toàn Ban Chỉ đạo, Cơ quan thường trực PKND; ban hành đầy đủ quy chế hoạt động đúng với Nghị định của Chính phủ, Thông tư hướng dẫn của Bộ Quốc phòng; thực hiện tốt chức năng tham mưu giúp UBND Thành phố triển khai công tác PKND, phối hợp chặt chẽ với các ban, sở, ngành, địa phương làm tốt công tác tham mưu, chỉ đạo và tổ chức triển khai công tác PKND đạt hiệu quả; tham mưu đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, hiểu biết cho các tầng lớp nhân dân về công tác phòng không nhân dân trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt là khi địch phát động chiến tranh sử dụng vũ khí công nghệ cao và trong công tác phòng không trong xây dựng khu vực phòng thủ...
Trong đó, lồng ghép nội dung PKND vào chương trình giáo dục cho các đối tượng bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh, cho giáo viên chuyên trách, học sinh, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và các trường THPT trên địa bàn. Xây dựng các kế hoạch PKND trong tác chiến phòng thủ, kế hoạch phòng tránh, đánh địch tấn công hỏa lực, kế hoạch đánh địch đột nhập đường không đúng với quyết tâm tác chiến; hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng phòng không, không quân, các đơn vị tác chiến trên địa bàn xây dựng và tổ chức thực hiện có hiệu quả kế hoạch SSCĐ đánh địch đột nhập đường không thường xuyên cũng như các thời gian cao điểm bảo vệ an toàn các ngày lễ, tết và các sự kiện chính trị quan trọng diễn ra trên địa bàn. Công tác quản lý Nhà nước về vùng trời được tổ chức chặt chẽ, đạt được hiệu quả thiết thực; tham mưu xây dựng hệ thống đài quan sát, thông báo, báo động phòng không; xây dựng hệ thống trận địa phòng tránh, đánh trả địch tiến công đường không, các trận địa phòng tránh trọng điểm PKND; xác định các khu vực sơ tán, phân tán, phòng tránh lực lượng phương tiện ở từng cấp; xây dựng các trận địa bắn mục tiêu trên không, trận địa phục kích đón lõng ở các hướng, các địa bàn trọng điểm phòng không; xây dựng các vị trí bảo đảm phục vụ PKND trong căn cứ hậu cần, căn cứ chiến đấu của khu vực phòng thủ các cấp. Ngoài ra, tổ chức tập huấn cán bộ nâng cao năng lực tổ chức và điều hành huấn luyện cho đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ kiêm nhiệm và Trung đội trưởng, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào huấn luyện phòng không; tổ chức các lực lượng phòng không tham gia diễn tập, hội thao phân đội phòng không bắn mục tiêu bay thấp trong Hội thao Quốc phòng LLVT Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội hằng năm...
Ngày nay, trước sự phát triển mạnh mẽ của vũ khí trang bị kỹ thuật và thực tiễn các cuộc chiến tranh, xung đột xảy ra ở các khu vực trong thời gian qua thì tác chiến trên không và chiến tranh sử dụng vũ khí công nghệ cao là chủ đạo. Do đó, xây dựng, củng cố thế trận PKND vững chắc, rộng rãi, hiệp đồng chặt chẽ giữa bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ là cần thiết và quan trọng, góp phần bảo vệ và xây dựng Thủ đô ngày càng giàu mạnh, hiện đại.
Hồng Thái
