Lực lượng vũ trang Thủ đô phát huy giá trị Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”
QPTĐ- Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, một lần nữa quân và dân Hà Nội lại phát huy cao độ tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” năm xưa, dũng cảm, kiên cường, mưu trí, sáng tạo, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị Phòng không-Không quân, các tỉnh bạn, đánh bại hai cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ, bảo vệ vững chắc Thủ đô. Trong đó, đỉnh cao là Chiến dịch Phòng không 12 ngày đêm cuối tháng 12-1972, góp phần quan trọng vào chiến thắng vang dội “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”, làm thất bại ý đồ hủy diệt Hà Nội của đế quốc Mỹ, để Hà Nội trở thành “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”; giáng đòn quyết định đập tan ý chí xâm lược và buộc chúng phải ký Hiệp định Pa-ri, chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam.
Lực lượng vũ trang Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội “Viết tiếp chiến công, hiệp đồng quyết thắng”.
Đã 45 năm qua đi nhưng ký ức hào hùng, vinh quang của quân và dân Hà Nội trong 12 ngày đêm cuối tháng 12-1972 vẫn còn mãi và đi vào lịch sử dân tộc. Từ dự báo chiến lược về việc đế quốc Mỹ sẽ đưa B-52 ra đánh phá Hà Nội và kinh nghiệm trong chống chiến tranh phá hoại bằng không quân lần thứ nhất, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Thủ đô đã quán triệt sâu sắc chỉ thị của Quân ủy Trung ương, Bộ Tổng Tư lệnh, chủ động tham mưu cho Thành phố tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương, đơn vị xây dựng, phát triển lực lượng, củng cố thế trận phòng không nhân dân phù hợp với tình hình mới.
Triển lãm chuyên đề Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”.
Theo đó, Thành phố đã đẩy mạnh kiện toàn, xây dựng lực lượng vũ trang địa phương làm nòng cốt tiến hành công tác phòng không nhân dân. Trọng tâm là, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ phòng không hoạt động tập trung và tăng cường tổ chức các đội “tay búa, tay súng”, “tay cày, tay súng”, vừa sản xuất, vừa chiến đấu ở cơ sở (1). Cùng với xây dựng lực lượng rộng khắp, bổ sung vũ khí, trang bị và đẩy mạnh huấn luyện nâng cao trình độ kỹ thuật, chiến thuật cho cán bộ, chiến sĩ, Bộ Tư lệnh Thủ đô phối hợp với các lực lượng, cơ quan và nhân dân trên địa bàn xây dựng thế trận phòng không nhân dân vững mạnh, sẵn sàng đánh bại mọi âm mưu, thủ đoạn của địch. Trong Chiến dịch Phòng không cuối năm 1972, thế trận phòng không nhân dân của Thủ đô được chuẩn bị chu đáo, toàn diện, cả thế trận phòng tránh, thế trận đánh trả, phù hợp với địa bàn, đảm bảo liên hoàn, vừa rộng khắp, vừa có trọng điểm, có thể đánh địch liên tục cả ngày lẫn đêm, từ xa đến gần, phát huy có hiệu quả mọi loại vũ khí hiện có.
Lực lượng vũ trang Thủ đô đã sáng tạo, giải quyết thành công việc xây dựng thế trận phòng không trên địa bàn đô thị, không gian chật hẹp, dân cư đông đúc; tập trung hợp lý lực lượng để bảo vệ mục tiêu trọng yếu trong nội thành. Đồng thời, lựa chọn, triển khai các trận địa phòng không tầm thấp rộng khắp ở ngoại thành, phục kích, đón lõng trên các hướng, đường bay vào đánh phá của máy bay địch. Tại thời điểm diễn ra Chiến dịch, Lực lượng vũ trang Thủ đô tổ chức 92 trận địa tập trung pháo phòng không tầm thấp, 4 đại đội cao xạ tầm trung; 1.122 tổ, đội dân quân tự vệ, trang bị súng bộ binh, phối hợp bắn máy bay địch. Ngoài ra, tổ chức 95 cơ sở thông tin liên lạc, 36 đài quan sát của Thành phố, 414 trạm quan sát của các địa phương, cơ sở và hàng trăm tổ cứu thương, vận tải, công binh phục vụ chiến đấu với tổng quân số lên tới 54.000 cán bộ, chiến sĩ. Bộ Tư lệnh Thủ đô cũng tham mưu cho Thành phố chủ động triển khai công tác sơ tán phòng tránh. Lực lượng vũ trang Thủ đô đã làm nòng cốt trong việc tổ chức sơ tán gần 55.000 người ra khỏi Thành phố và đào hàng vạn hố cá nhân, hàng trăm hầm tập thể, 1.130km giao thông hào bảo đảm cho phòng tránh, chiến đấu, v.v.
Trong 12 ngày đêm của Chiến dịch, Lực lượng vũ trang Thủ đô đã đoàn kết, hiệp đồng chặt chẽ, dũng cảm, kiên cường bám trận địa, nhà máy, đường phố, thôn, xóm, tổ chức chiến đấu rộng khắp, linh hoạt, liên tục, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, làm nòng cốt cho nhân dân Thủ đô thực hiện Phong trào “Toàn dân tham gia bắn máy bay Mỹ, toàn dân tham gia bắt giặc lái”, tạo lưới lửa phòng không tầm thấp dày đặc, chi viện, phối hợp cùng các đơn vị Phòng không-Không quân, bắn tan xác những “thần sấm”, “con ma”, “pháo đài bay B-52” ngay trên bầu trời Hà Nội (2). Đồng thời, là lực lượng xung kích trong phục vụ chiến đấu, khắc phục hậu quả đánh phá của địch và phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an thực hiện tốt nhiệm vụ giữ gìn trật tự trị an, bảo vệ địa bàn, bảo vệ các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước. Trong những ngày chiến đấu vô cùng ác liệt đó, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ Lực lượng vũ trang Thủ đô đã anh dũng ngã xuống; đã xuất hiện hàng trăm tấm gương sáng ngời về lòng quả cảm, đức hy sinh, thể hiện rõ sự tiếp nối, phát huy cao độ truyền thống “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của quân và dân Hà Nội, góp phần quan trọng vào thắng lợi của Chiến dịch.
Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” mang tầm vóc và ý nghĩa lịch sử to lớn. Chiến thắng ấy một lần nữa khẳng định sự đúng đắn của đường lối chiến tranh nhân dân, quốc phòng toàn dân, sức mạnh chiến tranh nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đối với Lực lượng vũ trang Thủ đô, Chiến thắng “Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không” không chỉ là niềm vinh dự, tự hào, sự cổ vũ lớn lao, mà còn là bài học sâu sắc, mãi còn nguyên giá trị về công tác nắm bắt dự báo chiến lược; chủ động tham mưu, chỉ đạo chuẩn bị và tổ chức chiến tranh nhân dân đất đối không, nhất là xây dựng lực lượng, thế trận, tổ chức phối hợp, hiệp đồng chiến đấu, phục vụ chiến đấu, tiến hành công tác phòng không nhân dân, sơ tán, phòng tránh, v.v. Những bài học đó đã và đang được Lực lượng vũ trang Thủ đô phát huy, thực hiện với nội dung, hình thức mới trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ Thành phố ngày càng vững chắc, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Thủ đô, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Phát huy bài học về xây dựng lực lượng vũ trang địa phương năm xưa và ý thức rõ vinh dự, trách nhiệm lớn lao trước nhiệm vụ bảo vệ Hà Nội-địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng, “trái tim” của cả nước-Bộ Tư lệnh Thủ đô thường xuyên quán triệt sâu sắc đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên, tập trung trước hết xây dựng lực lượng vũ trang ba thứ quân vững mạnh, thực sự là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tin cậy, trung thành, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Hà Nội và đồng bào cả nước. Bộ Tư lệnh đã tham mưu cho Thành ủy, Ủy ban nhân dân Thành phố, cấp ủy, chính quyền các cấp xây dựng Lực lượng vũ trang Thủ đô vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và không ngừng nâng cao sức mạnh chiến đấu ngang tầm với yêu cầu, nhiệm vụ.
Bằng các biện pháp đồng bộ, Lực lượng vũ trang Thủ đô đã đẩy mạnh kiện toàn tổ chức biên chế, xây dựng vững mạnh toàn diện; lấy xây dựng lực lượng thường trực “tinh, gọn, mạnh” là trọng tâm, xây dựng lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp, có thành phần hợp lý, chất lượng cao” làm nền tảng; trong đó, quan tâm đúng mức đến xây dựng lực lượng phòng không nhân dân. Trong quá trình thực hiện, Thành phố luôn đặc biệt chú trọng tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, trực tiếp là của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với lực lượng vũ trang; tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, bảo vệ chính trị nội bộ và làm tốt việc quán triệt nhiệm vụ, giáo dục truyền thống “Hà Nội nghìn năm văn hiến”, truyền thống “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, bài học về ý chí quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta trong Chiến dịch phòng không năm 1972, v.v.
Qua đó, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ bản lĩnh chính trị vững vàng, thống nhất về nhận thức, hành động, nêu cao ý thức, trách nhiệm trong xây dựng, bảo vệ Thủ đô. Bên cạnh chủ động làm tốt việc giáo dục, định hướng tư tưởng để cán bộ, chiến sĩ nhận thức đúng về đối tượng, đối tác, Bộ Tư lệnh Hà Nội đẩy mạnh đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện chiến đấu, đảm bảo cho lực lượng vũ trang địa phương sẵn sàng chiến đấu và chiến thắng, hoàn thành tốt nhiệm vụ trong mọi tình huống. Từ thực tiễn chiến đấu trong Chiến dịch phòng không năm 1972, Lực lượng vũ trang Thủ đô luôn bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, thực hiện huấn luyện toàn diện, đồng bộ, nhưng chuyên sâu, sát thực tế chiến đấu, yêu cầu, tổ chức biên chế, trang bị và nhiệm vụ của từng lực lượng, đặc điểm của Hà Nội.
Các đơn vị, quận, huyện đã kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện với luyện tập, diễn tập, huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị, rèn luyện kỷ luật, xây dựng cho bộ đội niềm tin vào cách đánh, vũ khí, trang bị hiện có. Tăng cường huấn luyện chiến đấu bảo vệ mục tiêu, bảo vệ địa bàn, chống bạo loạn, khủng bố; huấn luyện cơ động, phòng tránh, đánh trả tiến công đường không bằng vũ khí công nghệ cao của địch; huấn luyện nâng cao khả năng, trình độ phối hợp, hiệp đồng chiến đấu với các lực lượng có liên quan, nhất là trong quản lý, bảo vệ vùng trời, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, v.v.
Xây dựng và phát huy sức mạnh tổng hợp của thế trận chiến tranh nhân dân, thế trận phòng không nhân dân là một trong những yếu tố quyết định làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”. Kế thừa bài học đó, Lực lượng vũ trang Thủ đô đã phát huy vai trò nòng cốt, phối hợp với các sở, ban, ngành tham mưu cho Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng khu vực phòng thủ; trong đó, trọng tâm là xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; xây dựng tiềm lực, thế trận khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc, phù hợp với yêu cầu và đặc thù của Thủ đô. Từ tham mưu của Bộ Tư lệnh và cơ quan quân sự các cấp, thời gian qua, Thành phố đã xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều nghị quyết, chỉ thị, chương trình, đề án, kế hoạch về công tác quốc phòng địa phương, như: Nghị quyết 30/2013/NQ-HĐND về “Xây dựng khu vực phòng thủ thành phố Hà Nội đến năm 2020 và những năm tiếp theo”; Chương trình 05-CTr/TU về “Tăng cường quốc phòng-an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội”; Quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng kết hợp phát triển kinh tế-xã hội đến năm 2020, v.v. Những kết quả đạt được trong xây dựng khu vực phòng thủ đã tạo ra thế và lực mới trong thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân trên địa bàn Thủ đô; trực tiếp góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để Hà Nội phát triển toàn diện.
Trong thời gian tới, Lực lượng vũ trang Thủ đô tiếp tục tham mưu cho cho cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường quản lý Nhà nước về quốc phòng; đẩy mạnh công tác giáo dục quốc phòng và an ninh; kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế-xã hội với quốc phòng, an ninh, đối ngoại; coi trọng công tác phòng thủ dân sự gắn với xây dựng thế trận khu vực phòng thủ. Mặt khác, chú trọng bổ sung, hoàn thiện cơ chế, quy chế xây dựng, hoạt động của khu vực phòng thủ; kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban Chỉ đạo xây dựng khu vực phòng thủ, ban chỉ đạo công tác phòng không nhân dân, hậu cần nhân dân các cấp, v.v. Tiếp tục cùng Thành phố rà soát, điều chỉnh quy hoạch tổng thể bố trí quốc phòng kết hợp phát triển kinh tế-xã hội, phù hợp với tình hình thực tiễn; phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc thẩm định, tham gia ý kiến vào các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đề án, dự án phát triển kinh tế-xã hội của Thành phố, đặc biệt là dự án trên các địa bàn trọng điểm, nhạy cảm về quốc phòng, an ninh.
Đồng thời, tham mưu cho Thành phố và các quận, huyện tích cực huy động nguồn lực đầu tư xây dựng thế trận quân sự khu vực phòng thủ, cốt lõi là xây dựng “thế trận lòng dân”, thế trận quân sự vững chắc, theo quy hoạch, lộ trình đã xác định.
Trước diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình khu vực và quốc tế, nhất là sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam, trong đó Hà Nội là một trọng điểm, Lực lượng vũ trang Thủ đô xác định bất luận trong hoàn cảnh nào cũng kiên quyết bảo vệ tuyệt đối an toàn Thủ đô Hà Nội, các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước, các sự kiện chính trị, văn hóa, đối ngoại, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Thực hiện quyết tâm đó, các đơn vị, cơ quan quân sự các cấp luôn chủ động nắm chắc tình hình, chủ trì phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các lực lượng duy trì nghiêm chế độ, nền nếp sẵn sàng chiến đấu; thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung quyết tâm, kế hoạch tác chiến, kế hoạch phối hợp, hiệp đồng bảo vệ các khu vực, mục tiêu trọng yếu; kế hoạch phòng, chống khủng bố, bắt cóc con tin, gây rối, biểu tình, bạo loạn; các phương án phòng, chống cháy, nổ, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn... và tăng cường tổ chức huấn luyện, luyện tập, nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của bộ đội. Lực lượng vũ trang Thủ đô luôn phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng trên địa bàn, nhất là với lực lượng Công an, Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy Thành phố trong thực hiện nhiệm vụ theo tinh thần Nghị định 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ. Qua đó, chủ động phòng ngừa, xử lý kịp thời, có hiệu quả các tình huống, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh, trật tự ngay từ cơ sở, v.v.
Kỷ niệm 45 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” là dịp tốt để quân và dân cả nước nói chung, Lực lượng vũ trang Thủ đô nói riêng ôn lại chiến công hào hùng, một mốc son trong lịch sử dân tộc. Thông qua đó, giáo dục, hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, tự hào về truyền thống vẻ vang của Thăng Long -Đông Đô-Hà Nội và tin tưởng vào sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng, tiếp tục phát huy tinh thần, sức mạnh “Hà Nội -Điện Biên Phủ trên không” vào hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng Hà Nội văn minh, hiện đại, xứng đáng là Thủ đô Anh hùng, ngàn năm văn hiến của dân tộc Việt Nam Anh hùng.
(1) Đến tháng 6-1972, Bộ Tư lệnh Thủ đô đã thành lập 8 đại đội tự vệ tập trung thoát ly sản xuất. Trong nội thành, mỗi khu phố tổ chức 1 đại đội pháo phòng không 100mm; các cơ quan, xí nghiệp có từ 70 tự vệ trở lên tổ chức các đơn vị chiến đấu, trang bị súng máy phòng không 12,7mm, 14,5mm; cơ quan, xí nghiệp có dưới 70 tự vệ được trang bị súng bộ binh, làm nhiệm vụ chiến đấu tại chỗ và phục vụ chiến đấu. Ở ngoại thành, mỗi huyện tổ chức 1 đại đội bộ binh tập trung làm nhiệm vụ cơ động chiến đấu; lực lượng dân quân, du kích ở các thôn, xã đều được tăng cường quân số, vũ khí; tổ chức ra: Lực lượng cơ động, trực chiến bắn máy bay; lực lượng chiến đấu tại chỗ, bảo vệ trị an, sẵn sàng vây bắt giặc lái và lực lượng phục vụ chiến đấu, v.v
(2) Trong 12 ngày đêm diễn ra Chiến dịch, quân và dân Thủ đô cùng lực lượng Phòng không-Không quân trên địa bàn đã bắn rơi 35 máy bay Mỹ các loại; trong đó, có 25 máy bay B-52.
Thiếu tướng NGUYỄN DOÃN ANH
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội
