Dấu ấn trong quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam-Ấn Độ
QPTĐ-Ngày 7/1/1972, Việt Nam và Ấn Độ thiết lập quan hệ ngoại giao. Trong hơn 50 năm, quan hệ hợp tác giữa hai nước nói chung và hợp tác quốc phòng song phương nói riêng không ngừng được củng cố, phát triển. Đặc biệt, hai bên đã phối hợp triển khai các hoạt động hợp tác về gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ngày càng đi vào thực chất, hiệu quả.
Việt Nam và Ấn Độ đã 5 lần tổ chức diễn tập song phương về Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Tại chuyến thăm chính thức của Đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam đến Ấn Độ vào tháng 6/2024, Ngài Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ấn Độ đã nhấn mạnh: “Việt Nam là một đối tác quan trọng trong chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ. Quan hệ hợp tác giữa hai nước ngày càng phát triển toàn diện, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng”.
Những năm qua, hợp tác quốc phòng Việt Nam-Ấn Độ luôn được quan tâm thúc đẩy, triển khai phù hợp với các khuôn khổ, các văn bản, thỏa thuận hợp tác đã ký, đạt được những kết quả thiết thực trên các lĩnh vực: Trao đổi đoàn; triển khai hiệu quả các cơ chế tham vấn, đối thoại; hợp tác đào tạo; hợp tác quân, binh chủng; công nghiệp quốc phòng; nghiên cứu chiến lược…, nhất là trong thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Được biết, Ấn Độ tham gia thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc kể từ năm 1950, là một trong những quốc gia cử quân sớm với hơn 200.000 người đang thực hiện nhiệm vụ tại các Phái bộ. Ngay từ khi thành lập, lực lượng Gìn giữ hòa bình Việt Nam đã nhận được nhiều sự giúp đỡ từ Ấn Độ thông qua các chương trình huấn luyện, tập huấn chuyên môn quan sát viên quân sự, truyền thông, quân lương... cho các sĩ quan cá nhân tham gia lực lượng, cho đến quy mô lớn hơn như các cuộc diễn tập quốc tế về cứu hộ cứu nạn, phối hợp lực lượng, xử trí các tình huống tại thực địa.
Kể từ năm 2008 đến nay, Việt Nam và Ấn Độ đã 5 lần tiến hành diễn tập song phương về Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc (VINBAX), tổ chức 3 lần diễn tập thực địa (tại Việt Nam và Ấn Độ). Trên thực tế, VINBAX là hoạt động diễn tập song phương duy nhất của Quân đội nhân dân Việt Nam với một nước đối tác nước ngoài về gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Việc Việt Nam và Ấn Độ cùng phối hợp tổ chức diễn tập hàng năm luân phiên tại mỗi nước đã thể hiện mức độ tin cậy chính trị, quan hệ hợp tác quốc phòng song phương thực chất, hiệu quả.
Đặc biệt, năm 2023, lần đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức diễn tập song phương gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Trung tâm Huấn luyện quân sự Quốc gia 4, tiến hành theo hình thức huấn luyện thực địa, đã đánh dấu mốc quan trọng trong quan hệ quốc phòng giữa hai nước. Cuộc diễn tập có quy mô lớn về lực lượng và trang bị với sự tham gia của 577 người, bao gồm: 45 cán bộ, nhân viên thuộc lực lượng quân y, công binh của quân đội mỗi nước cùng giảng viên, sĩ quan liên lạc và lực lượng phục vụ. Đáng chú ý có phần Diễn tập tích hợp thực binh về phối hợp hiệp đồng giữa công binh và quân y trong triển khai thực hiện nhiệm vụ tại một phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc thông qua xử lý các tình huống giả định, trong đó có trình diễn báo cáo tình huống vận chuyển cấp cứu y tế đường không.
Năm 2024, Việt Nam tiếp tục tham gia diễn tập song phương tại Ấn Độ với chủ đề “Triển khai hoạt động và thực hiện nhiệm vụ của Đội Công binh kết hợp đơn vị Quân y trong đội hình đơn vị tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc”. Với Phiên bản VINBAX 2024 đánh dấu sự gia tăng đáng kể cả về phạm vi tham gia, lĩnh vực đào tạo và mức độ phức tạp của bài tập.
Đánh giá về kết quả huấn luyện, đạo diễn trưởng tình huống, Thiếu tá Taranveer Singh thuộc Lữ đoàn 474, Công binh Ấn Độ, chia sẻ: “Tôi đánh giá cao nhưng không bất ngờ về năng lực của công binh Việt Nam-những người đến từ quốc gia đã chịu sự tàn phá khốc liệt của chiến tranh, nơi bom, mìn và nhiều vật liệu chưa nổ còn sót lại sau chiến tranh vẫn để lại nhiều nỗi đau đối với đất nước và người dân. Đây cũng là cơ hội tốt để chúng tôi học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các quân nhân Việt Nam. Họ thực sự chuyên nghiệp, kinh nghiệm và bản lĩnh”. Đây đồng thời là lần đầu tiên phía Việt Nam cử 2 sĩ quan không quân tham gia sự kiện với tư cách quan sát viên. Sự tham gia của không quân hai nước và lực lượng máy bay không người lái đã rút ra nhiều bài học quý giá giúp hai bên, nâng tính chuyên nghiệp lên tầm cao mới.
Sự thành công của các cuộc diễn tập đã góp phần tăng cường hiểu biết lẫn nhau một cách hiệu quả và nâng cao khả năng tương tác giữa hai quốc gia. Đồng thời, thể hiện cam kết của Việt Nam và Ấn Độ đóng góp vào sứ mệnh gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Trong hơn một thập kỷ qua, lực lượng Gìn giữ hòa bình Việt Nam đã không ngừng phát triển ngày một lớn mạnh hơn, đóng góp nhiều hơn và hiệu quả hơn cho công tác gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, trong đó không thể thiếu phần giúp sức của Ấn Độ. Có thể khẳng định, dù trải qua những biến động phức tạp của tình hình khu vực và thế giới, nhưng quan hệ quốc phòng hai nước nói riêng hay quan hệ Việt Nam-Ấn Độ nói chung luôn duy trì tình hữu nghị bền vững và ngày càng phát triển tốt đẹp. Như đã khẳng định tại chuyến thăm giữa Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hai nước: “Ấn Độ luôn là người bạn tin cậy, gần gũi và gắn bó của Việt Nam”, tin tưởng rằng hai quốc gia sẽ luôn là những người bạn chân thành, thủy chung son sắt, cùng sát cánh bên nhau trong suốt chiều dài lịch sử, hiện tại và trong tương lai.
Ý NHI
