Tự hào trong thời khắc lịch sử của Thủ đô
QPTĐ- Mặc dù đã ở gần cái tuổi bách niên nhưng những hình ảnh, cảm xúc về ngày giải phóng Thủ đô diễn ra cách đây 70 năm vẫn luôn in đậm trong tâm trí 2 cựu thanh niên tiếp quản Thủ đô Chu Điềm và Nguyễn Giáp. Đối với 2 ông, được thực hiện nhiệm vụ và chứng kiến thời khắc lịch sử của Thủ đô luôn là niềm tự hào, vinh dự mà không phải ai cũng có được.
Cựu thanh niên tiếp quản Thủ đô Chu Điềm (ngồi trái) và ông Nguyễn Giáp ôn lại kỷ niệm về một thời trận mạc.
Theo con phố nhỏ Trần Cung, chúng tôi đến thăm nhà cựu thanh niên tiếp quản Thủ đô Chu Điềm. Điều khiến chúng tôi bất ngờ là khi đến nhà ông, chúng tôi còn được gặp thêm một nhân chứng lịch sử khác là ông Nguyễn Giáp, người hoạt động chung với ông Chu Điềm trong những ngày tiếp quản Thủ đô. Mặc dù tuổi đã cao nhưng mỗi khi nhắc đến thời điểm được về tiếp quản Thủ đô, khuôn mặt của 2 ông lại ánh lên niềm tự hào, chia sẻ những câu chuyện của bản thân với giọng nói mạch lạc, cuốn hút. Ông Điềm cho biết: Sau Chiến thắng Điện Biên Phủ và Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết, để chuẩn bị cho việc tiếp quản Thủ đô, Trung ương có chỉ đạo tỉnh Thái Nguyên lựa chọn 300 thanh niên ưu tú để thành lập Đội Thanh niên tiếp quản Thủ đô. Đội được thành lập có nhiệm vụ làm công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời là lực lượng nòng cốt tham gia các phong trào do chính quyền phát động. Khi đó tôi đang theo học tại Trường cấp 3 Lương Ngọc Quyến và may mắn được lựa chọn. Đội được thành lập nhanh chóng tập trung tại Núi Hồng (Thái Nguyên) để tập huấn các nội dung về chính sách tiếp quản Thủ đô; cung cách ứng xử khi tiếp xúc với người dân… Sau đó hành quân về Hà Nội để thực hiện nhiệm vụ.
Là một người sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, do chiến tranh phải sơ tán cùng gia đình về Thái Nguyên rồi lại được lựa chọn tham gia tiếp quản Thủ đô, đó là một niềm vinh dự, tự hào lớn đối với ông Chu Điềm. Khi được hỏi về cảm xúc ngày đầu tiên đặt chân về đến Hà Nội, ông chia sẻ: Chiều 5/10, đơn vị của tôi đã có mặt tại Hà Nội, tất cả mọi người đều hết sức phấn khởi, vui mừng; riêng đối với tôi thì niềm vui đó dường như nhân lên gấp đôi, gấp ba vì được trở lại quê hương sau những ngày tháng phải di tản do chiến tranh. Tuy nhiên khi đó, quân Pháp vẫn đang nắm quyền, chúng yêu cầu mọi người không được tỏ thái độ vui mừng quá mức và sử dụng những chiếc xe ôtô quây kín để đưa chúng tôi về địa điểm tập kết. Trên đường đi, qua lỗ hổng trên xe, thấy bà con nhân dân Thủ đô đều đứng bên đường để quan sát, tôi liền giơ tay lên vẫy chào và được mọi người đáp lại hết sức nhiệt tình, điều này khiến cho anh em trên xe cảm thấy vui mừng, liên tục thay nhau ra giơ tay vẫy chào bà con.
Khác với ông Chu Điềm, ông Nguyễn Giáp lại sinh ra và lớn lên tại Thái Nguyên. Trước khi về tiếp quản, ông chỉ biết đến Thủ đô từ những lần đi qua để về thăm họ hàng tại huyện Phú Xuyên. Do đó, được chọn vào Đội, ông cảm thấy vừa vinh dự, vừa háo hức. Ông Giáp cho biết: Ngày đầu thực hiện nhiệm vụ, tôi cảm thấy Thủ đô thật là đẹp với Hồ Gươm xanh biếc, những tòa nhà theo lối kiến trúc Pháp uy nghiêm nhưng đậm nét tinh tế, con người Hà Nội thanh lịch, nhẹ nhàng… Những nét đẹp đó, khiến cho tôi thấy yêu Hà Nội và cảm giác mình thực sự may mắn, vinh dự khi được lựa chọn để tham gia Đội Thanh niên tiếp quản Thủ đô.
Trong suốt khoảng thời gian từ ngày 6-10/10, đặc biệt là ngày mùng 9, khi quân Pháp rút khỏi Hà Nội, lực lượng Thanh niên tiếp quản Thủ đô của ông Chu Điềm và Nguyễn Giáp hoạt động hết công suất, tổ chức tuyên truyền cho bà con nhân dân, dọn dẹp vệ sinh, bảo đảm an ninh trật tự… Ông Giáp cho biết: Sau khi hoàn tất công tác chuẩn bị, ngày 10/10, chúng tôi dậy từ 5 giờ sáng, thay bộ quần áo mới nhất, đẹp nhất để thực hiện nhiệm vụ. Khi ra đến Hồ Gươm, thấy lá cờ đỏ sao vàng bay phất phới trên đỉnh Tháp Rùa, tất cả anh em đều cảm thấy xúc động, tinh thần yêu nước chợt bừng lên mãnh liệt. Đội nhanh chóng được phân công tản ra thành từng nhóm, thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau để đón các đoàn quân tiến về Thủ đô.
Thời gian có thể trôi đi, nhưng những ký ức về ngày 10/10 luôn in đậm trong tâm trí của 2 cựu thanh niên tiếp quản Thủ đô Chu Điềm và Nguyễn Giáp. Đó là niềm vinh dự, tự hào không phải ai cũng có được.
PHẠM LUÂN
