Chứng tích một thời hào hùng

QPTĐ-Trong Chiến dịch 12 ngày đêm cuối tháng 12/1972,  bằng trí tuệ, sự thông minh, sáng tạo và lòng quả cảm, quân và dân ta đã bắn rơi 34 “pháo đài bay” B-52 của không lực Hoa Kỳ, trong đó có 16 chiếc rơi tại chỗ. Chiếc B-52 bị bắn hạ ngày 27-12, xác rơi xuống hồ Hữu Tiệp, làng Ngọc Hà, phường Ngọc Hà là chứng tích lịch sử về một thời hào hùng của quân dân Thủ đô.

Xác máy bay B-52 của Mỹ rơi tại hồ Hữu Tiệp, phường Ngọc Hà, quận Ba Đình.

50 năm đã trôi qua, nhưng chứng tích về một thời hào hùng của quân và dân Thủ đô tại hồ Hữu Tiệp vẫn vẹn nguyên. Một phần xác chiếc B-52 nằm gọn ở một góc hồ. 

Bà Phạm Thị Quý, người trực tiếp tham gia chiến đấu bảo vệ làng Ngọc Hà năm xưa,  nay đã ngoài 90 tuổi, sức khỏe và sự minh mẫn không còn được như trước, nhưng khi kể về thời điểm chiếc B-52 rơi xuống hồ Hữu Tiệp, bà vẫn nhớ như in: Trong 12 ngày đêm không quân Mỹ ném bom oanh tạc Hà Nội, đơn vị tôi có nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chữa cháy, cứu người bị thương, bị vùi lấp, sẵn sàng bắt sống giặc lái, thu chiến lợi phẩm của địch. Đêm 27-12, tên lửa và hệ thống súng phòng không của ta bắn nhiều lắm, tạo thành lưới lửa nhiều tầng lớp. Khoảng hơn 23 giờ, tiếng nổ vang trời kèm theo đó là âm thanh vè vè mỗi lúc một to dần nhanh chóng rơi xuống hồ. Tôi đẩy nắp hầm sang một bên, ngó đầu lên thì thấy cột lửa bốc lên ngùn ngụt, sáng rực cả một vùng. Mọi người mừng rỡ, vì máy bay của Mỹ bị quân ta tiêu diệt.

Ông Phạm Đình Chính (87 tuổi), từng là dân quân tham gia chiến đấu bảo vệ làng Ngọc Hà. Nhớ về đêm B-52 đền tội ác, xác rơi tại hồ Hữu Tiệp, ông chậm rãi kể: Tôi còn nhớ rất rõ, đêm ấy, chiếc B-52 bị bắn trúng đỏ rực một vùng trời. Vầng sáng phát ra như quả cầu lửa từ trên trời rơi xuống lòng hồ. Nước trong hồ trào ra nóng bỏng tay. Khi máy bay không còn quần thảo, gào rú trên bầu trời, bà con mới xúm lại xem “pháo đài bay” của đế quốc Mỹ hình thù như thế nào, phơi xác ra sao. Chưa bao giờ người dân làng Ngọc Hà lại vui như vậy, cả đêm thức trắng. Ngày hôm sau, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đến thăm các lực lượng khắc phục hậu quả, đồng thời động viên cán bộ, chiến sĩ và nhân dân làng Ngọc Hà tiếp tục giữ vững tinh thần chiến đấu. 

Bà Trần Thị Tỏn, người gắn bó với làng Ngọc Hà hơn 90 năm qua. Trong câu chuyện về những ngày tháng hào hùng ấy, những nếp nhăn trên khuôn mặt bà co lại, đôi mắt đượm buồn. Bà kể với chúng tôi: “Ngày đó, gia đình tôi có 4 người ở lại để sản xuất. Khi được thông báo có B-52 xuất hiện, tất cả đều xuống hầm ẩn nấp. Thế nhưng không may, một quả bom (không nổ) rơi trúng làm sập hầm, khiến 4 người trong gia đình tôi bị chết. Xác chiếc B-52 ở hồ Hữu Tiệp luôn gợi nhớ cho gia đình tôi và nhân dân làng Ngọc Hà về tội ác của đế quốc Mỹ gây ra”.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, chiếc máy bay B-52 rơi xuống hồ Hữu Tiệp là bị Trung đoàn Tên lửa 285 Phòng không bắn hạ vào đêm 27-12-1972. Nó bị phân ra làm 3 phần, rơi ở ba vị trí khác nhau. Phần thân của nó rơi xuống hồ Hữu Tiệp chính là chứng tích hào hùng trong lịch sử đấu tranh bảo vệ bầu trời Thủ đô. Chiếc B-52 này bị bắn hạ khi chưa kịp “cắt” bom. Hồ Hữu Tiệp đã trở thành nơi lưu giữ chiến công oanh liệt, tinh thần chiến đấu dũng cảm, mưu trí, sáng tạo của quân và dân ta trong Chiến dịch 12 ngày đêm chiến đấu với không quân Mỹ. Địa danh này đã trở thành di tích lịch sử; khẳng định ý chí quật cường của quân và dân ta, cũng là nơi để giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau.

Quang Đông