Con phố mang tên Anh hùng LLVTND Nguyễn Phúc Lai
QPTĐ-Phố thuộc quận Đống Đa, Hà Nội, dài khoảng 500 mét, bắt đầu từ đường La Thành đến phố Mai Anh Tuấn, bên bờ hồ Hoàng Cầu (thuộc địa bàn phường Ô Chợ Dừa). Đường rộng khoảng 5 mét, hai bên không có vỉa hè nhưng luôn tấp nập người tham gia giao thông, tụ họp nơi đây.
Xuất phát từ mong muốn nhớ công ơn các chiến sĩ cách mạng đã ngã xuống trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và những anh hùng liệt sĩ đã hy sinh trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc chống xâm lược, tháng 7/1999, thành phố Hà Nội đã đặt tên liệt sĩ Nguyễn Phúc Lai cho tuyến phố.
Anh hùng Nguyễn Phúc Lai (1928-1947), nguyên quán xã Chi Long, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Anh hy sinh trong trận đánh bom ba càng diệt quân Pháp nống ra vùng Giảng Võ-La Thành đầu năm 1947.
Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, được giáo dục, giác ngộ cách mạng, tháng 4/1946, Nguyễn Phúc Lai xung phong vào bộ đội. Kháng chiến toàn quốc ngày 19/12/1946, anh là Tiểu đội trưởng thuộc Trung đội 1, Đại đội 2, Tiểu đoàn 56. Tháng 1/1947, Đại đội của anh được tăng cường cho mặt trận phía Tây Hà Nội. Sáng ngày 6/1/1947, thực dân Pháp huy động gần 1.000 lính bộ binh với hàng chục xe tăng, có pháo binh, máy bay khu trục yểm trợ, từ các vị trí trong thành tiến công về phía Giảng Võ, Ô Chợ Dừa. Trên hướng Giảng Võ, mũi vu hồi lớn, chúng cho xe tăng, thiết giáp dẫn đầu hòng uy hiếp quân ta. Mặc dù không cân sức, nhưng các chiến sĩ Đại đội 2 chiến đấu hết sức dũng cảm. Khi xe tăng địch đến gần, Nguyễn Phúc Lai ôm bom ba càng từ dưới công sự bất ngờ vọt lên lao thẳng vào xe tăng địch. Một tiếng nổ dữ dội, xe tăng địch khựng lại, bốc cháy. Nguyễn Phúc Lai đã anh dũng hy sinh. Noi gương chiến đấu dũng cảm của người tiểu đội trưởng 19 tuổi, toàn thể Đại đội 2 đồng loạt xung trận, đánh giáp lá cà với địch, làm cho chúng vô cùng khiếp sợ, buộc phải rút bỏ cuộc tiến công ra mặt trận phía Tây Hà Nội.
Ngày 21/1/1997, Nguyễn Phúc Lai được Nhà nước truy tặng Huân chương Chiến thắng hạng Nhất và danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Em Đặng Trường Sơn, quận Đống Đa chia sẻ: Các đường phố được mang tên anh hùng, liệt sĩ, lãnh tụ cách mạng tiền bối, cụ thể ở đây là Anh hùng Nguyễn Phúc Lai luôn nhắc nhở các thế hệ người Hà Nội về những tấm gương sống và chiến đấu của người cộng sản, những người yêu nước Việt Nam. Là thế hệ trẻ, tôi chưa trải qua những năm tháng khó khăn, gian khổ của dân tộc khi bị xâm lược nhưng qua những câu chuyện, tấm gương của lớp lớp thế hệ đi trước, thế hệ trẻ chúng tôi thêm động lực trong học tập, rèn luyện và sáng tạo, góp một phần nhỏ bé để xây dựng đất nước ngày càng phát triển.
Còn bạn Nguyễn Anh Hương thì khẳng định: Việc đặt tên các vị anh hùng, liệt sĩ, những người có công với cách mạng cho các tuyến phố ở Hà Nội nói riêng và các tỉnh thành trong cả nước nói chung thực sự ý nghĩa. Nó như một bài học lịch sử rất hữu ích để giáo dục, nhắc nhớ mọi thế hệ mỗi khi bước chân trên còn đường mang tên họ để rồi biết trân trọng, biết yêu thương và sẻ chia với mọi người.
Hiền Mĩ
