Cây đa Bác trồng năm xưa
QPTĐ-Tết trồng cây 2019 là thời điểm tròn 50 năm Bác Hồ trồng cây đa cuối cùng trên đồi Đồng Váng, thôn Yên Bồ, xã Vật Lại, huyện Ba Vì. Trong những ngày đầu Xuân ấm áp, lộc đa đua nhau đâm chồi, xanh biếc, cành lá vươn cao, reo vui trong nắng gió như đang kể câu chuyện “Đồi cây đón Bác” của mùa Xuân năm 1969.
Bác Hồ trồng cây đa trên đồi Đồng Váng, thôn Yên Bồ, xã Vật Lại, huyện Ba Vì,
ngày 16/2/1969 (tức ngày mùng Một Tết Kỷ Dậu). Ảnh: Tư liệu
Câu chuyện chưa bao giờ cũ
Từ năm 2004, đồi Đồng Váng được quy hoạch thành một khu di tích lịch sử-văn hóa cấp quốc gia, rộng 18,3ha, có cổng, nhà đón khách, nhà truyền thống và một lối đi lớn dẫn thẳng đến cây đa Bác trồng năm xưa. Xung quanh bóng đa lồng lộng giữa đồi cây là rất nhiều cây thông của các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước trồng sau này như Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Trường Chinh, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Hữu Thọ, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh…Tất cả tạo nên một không gian xanh mát, vừa gần gũi, vừa thiêng liêng.
Cây đa Bác trồng năm xưa giờ đã trở thành cây cổ thụ.
Một trong những người hay lui tới chăm nom cây đa là ông Phùng Văn Thăng, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Vật Lại. Năm nay, ông đã bước sang tuổi 90 nhưng vẫn rất minh mẫn, nhanh nhẹn và sôi nổi. Khi kể lại sự kiện Bác về trồng cây ở địa phương ngày mùng Một Tết Kỷ Dậu (16/2/1969), ông Thăng đắm mình trong hồi tưởng, giọng nói say sưa, vẹn nguyên cảm xúc về Người: “Mùng Một Tết năm ấy là lần cuối cùng tôi được gặp Bác trong đời và cũng là cây đa Bác trồng cuối cùng. Tôi nhớ là không được báo trước, cán bộ chúng tôi chỉ được thông báo là chuẩn bị cây trồng và dự hội nghị về nông nghiệp. Đến khi thấy Bác từ ô tô bước xuống, bắt tay từng người, rồi trìu mến hỏi thăm bà con ăn Tết có to không, có bánh chưng không…, tôi mới vỡ òa trong vui sướng, đúng là Bác thật rồi. Bác giản dị lắm, vẫn đi dép cao su, mặc bộ quần áo thường ngày. Dừng chân ở đồi, Bác không ngồi vào chiếu chúng tôi đã chuẩn bị mà ngồi ngay xuống vạt cỏ, rồi mọi người không ai bảo ai đều ngồi quây quần bên Bác. Bác lần lượt hỏi chuyện về công tác của cán bộ, năng suất cây trồng của xã, rồi dặn dò cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, tiết kiệm. Sau đó, Bác cùng các cụ già trong xã và mọi người trồng cây đa. Người chọn cây đa vì muốn gửi gắm niềm tin yêu, tình thương vô hạn đến thế hệ mai sau. Trồng xong, Bác nhắc nhở chúng tôi phải chăm sóc thật tốt, không để cây chết hay còi cọc và dặn không được làm bia khắc quá to, việc ấy chưa cần thiết, để tiền làm việc khác cho nhân dân. Đồi Đồng Váng còn được gọi là “Đồi cây đón Bác” vì Bác ở lại đây rất lâu, sau khi đi bộ tham quan đồi, Bác ăn bữa trưa giản dị với các đồng chí cán bộ thân cận rồi trải chiếu nghỉ lưng ngay tại đồi. Nhân dân nghe tin Bác về đổ ra đồi đứng vẫy chào Bác rất đông, họ hô rất to, chúc Bác khỏe mạnh, sống lâu. Bác thấy vậy không lên xe từ chân đồi mà đi bộ ra đường, bắt tay và nở nụ cười hiền hậu chào bà con”. Kể đến đây, ông Thăng nghẹn ngào: “Không ngờ đây là cây đa cuối cùng Bác trồng. Cũng vì thế mà địa phương trân trọng lắm. Từ năm 1969, đồi Đồng Váng trở thành địa điểm trồng cây thường niên mỗi dịp Tết trồng cây nên đồi cây ngày càng xanh mát”.
Đồi cây rợp mát tình Người
Ngoài được đầu tư về hạ tầng, Khu di tích được cán bộ, nhân dân xã Vật Lại chăm sóc, bảo vệ bằng tình cảm và sự tôn kính dành cho Bác. Trong suốt nhiều năm qua, Ban quản lý Khu di tích do xã thành lập chia ca trực ngày đêm bảo vệ “Đồi cây đón Bác”. Đây cũng là địa điểm có ý nghĩa tuyên truyền, giáo dục cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về phẩm chất, đạo đức, phong cách giản dị và sự nghiệp vĩ đại vì dân, vì nước của Bác Hồ. Dịp Tết trồng cây mỗi năm, nhiều gia đình đưa con cháu lên Khu di tích tham quan và hướng dẫn con trẻ trồng 1 cây nhỏ dưới tán cây đa Bác trồng, góp phần cho đồi cây thêm xanh tốt.
Đồng chí Đỗ Đình Quyết, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Vật Lại cho biết: Khu di tích đồi Đồng Váng là địa điểm huấn luyện thường niên của lực lượng dân quân xã từ tháng 4 đến tháng 6. Chúng tôi chọn địa điểm này vì ở đây có địa thế đồi núi sát với thực tế địa phương, rất phù hợp để huấn luyện các nội dung chiến thuật. Đồi được cây đa Bác trồng và các loại cây khác che phủ xanh mát, chắn nắng, mưa nên đảm bảo sức khỏe cho chiến sĩ khi huấn luyện trong mùa Hè. Nơi đây lại là di tích lịch sử gắn với Bác Hồ nên thông qua đó giáo dục truyền thống rất hiệu quả, nhất là vận động cán bộ, chiến sĩ làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Tết trồng cây 2019, dưới sự chỉ đạo của UBND xã Vật Lại, Khu di tích tiếp tục là nơi lực lượng vũ trang xã phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và nhân dân trồng những mầm cây mới, vừa là thực hiện mong muốn của Bác, vừa góp phần bảo vệ môi trường.
Niềm tự hào của miền quê được Bác về thăm và trồng cây 50 năm trước đã tiếp thêm sức mạnh cho Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Vật Lại, huyện Ba Vì chung sức, đồng lòng xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
THU TRANG
