Thấy gì qua Thông điệp Liên bang của Tổng thống Mỹ?

QPTĐ- Tại Thủ đô Washington (tối ngày 7/3 giờ Mỹ, tức ngày 8/3 giờ Việt Nam), Tổng thống J.Biden đọc Thông điệp Liên bang năm 2024 trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ. Đây là sự kiện thường niên đầu năm của Ông chủ Nhà Trắng có thời lượng 1 giờ 7 phút, ngắn hơn vài phút so với năm ngoái. Trước đó, Thông điệp Liên bang của Tổng thống B.Clinton năm 2000 được cho là dài nhất, gần 1 giờ 30 phút; Thông điệp ngắn nhất thuộc về Tổng thống R.Nicxon năm 1972 với 29 phút.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đọc Thông điệp Liên bang năm 2024.

Ảnh: Internet

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11 năm nay, Tổng thống J.Biden đồng thời là ứng cử viên nên Thông điệp của Ông chủ Nhà Trắng năm nay phát đi, không chỉ là chính sách của người đứng đầu Chính phủ Mỹ đương nhiệm mà còn là tuyên bố tranh cử của một ứng cử viên Tổng thống nhiệm kỳ 4 năm tới.

Về đối nội, ông J.Biden, tự hào cho rằng, Mỹ ghi nhận kỷ lục 15 triệu việc làm mới trong 3 năm qua, tỉ lệ thất nghiệp ở mức thấp nhất trong 50 năm, 16 triệu dân Mỹ bắt đầu các doanh nghiệp nhỏ, hầu hết người dân có bảo hiểm y tế, lạm phát giảm từ 9% xuống 3%-mức thấp nhất trên thế giới, khoảng cách giàu nghèo thấp nhất trong 20 năm. “Nền kinh tế Mỹ đang ở bờ vực khủng hoảng (khi ông nhậm chức tháng 1/2021) và hiện nay, kinh tế Mỹ đang là nỗi ghen tị của thế giới”-Ông J.Biden tuyên bố và đưa ra dẫn chứng.

Các dự án hạ tầng cơ sở giúp xây dựng cầu đường trên khắp nước Mỹ sử dụng sản phẩm Mỹ với sự tham gia của người lao động Mỹ. Đạo luật Hạ tầng cơ sở lưỡng đảng đã tạo ra 46.000 dự án mới, giúp nâng cấp và hiện đại hóa cầu đường, hệ thống giao thông công cộng, cảng biển, sân bay. Đạo luật Chip và Khoa học thúc đẩy việc nghiên cứu, đầu tư, xây dựng nhà máy, sản xuất chip bán dẫn trong nước, tạo ra hàng chục ngàn việc làm, từ chỗ nhập khẩu chip bán dẫn, các công ty tư nhân Mỹ đã xuất khẩu sản phẩm. Đồng thời, thu hút 650 tỉ USD từ khu vực tư nhân trong lĩnh vực năng lượng sạch, sản xuất tiên tiến.

Ông J.Biden nhấn mạnh đến mục đích cắt giảm thâm hụt Liên bang 3.000 tỉ USD bằng cách đánh thuế các tập đoàn lớn và giới siêu giàu. Nếu như năm 2020 (dưới thời Tổng thống D.Trump), 55 công ty lớn nhất nước Mỹ có lợi nhuận 40 tỉ USD nhưng không đóng thuế thu nhập Liên bang thì nay, họ đã phải đóng thuế tối thiểu 15%, sắp tới là 21% và có thể tăng lên 25% đối với các tỉ phú Mỹ, góp phần mang lại 500 tỉ USD trong khoảng 10 năm tới. Chính phủ đã tạo điều kiện cho người dân mua nhà với giá ưu đãi tín dụng thuế hàng năm, cắt giảm quan liêu để các công ty xây dựng được tiếp cận các nguồn tài chính Liên bang nhằm xây 1,7 triệu căn nhà thương mại; xây mới, cải tạo 2 triệu ngôi nhà khác với giá phải chăng để giúp giảm giá thuê nhà.

Ông J.Biden cam kết, tiếp tục thực hiện chính sách an sinh xã hội về khám, chữa bệnh, bảo hiểm y tế, phát triển giáo dục. Tiếp tục giảm giá thuốc kê đơn bác sĩ, duy trì Đạo luật chăm sóc sức khỏe giá cả phải chăng-Đạo luật Obamacare, bảo hiểm y tế cho người dân Mỹ. Bảo vệ quyền tự do sinh sản của người dân, quyền thụ tinh trong ống nghiệm; nếu Quốc hội ủng hộ, sẽ khôi phục quyền phá thai của công dân. Mọi trẻ em từ 3-4 tuổi đến lớp mẫu giáo, kết nối các doanh nghiệp với các trường cấp 3 để học sinh có trải nghiệm, định hướng nghề nghiệp, cam kết tăng lương cho giáo viên; cho sinh viên vay tiền đóng học nhằm giảm áp lực, gánh nặng đối với 4 triệu người dân Mỹ.

Ông J.Biden nhấn mạnh, Mỹ tham gia Chương trình giảm thải khí hậu của Liên hợp quốc, có kế hoạch cắt giảm một nửa phát thải cac-bon vào năm 2030, tạo ra vài chục ngàn việc làm năng lượng sạch; xây dựng 0,5 triệu trạm sạc xe điện, tiết kiệm 30% đất và nước ở Mỹ vào năm 2030. Duy trì chính sách, hạn chế nhập cư, cải cách an ninh biên giới. Trình lưỡng viện Quốc hội thuê thêm 1.500 nhân viên an ninh biên giới, 100 thẩm phán nhằm giải quyết hàng triệu người di cư vào Mỹ.

Tổng thống J.Biden ca ngợi Kế hoạch giải cứu nước Mỹ của ông đã giúp tỉ lệ tội phạm giết người và tỉ lệ tội phạm khác xuống mức thấp nhất trong 50 năm; cam kết, đưa ra biện pháp làm giảm bạo lực gia đình, bạo lực súng đạn, đầu tư thêm cho lực lượng cảnh sát. Khác với những lần đọc Thông điệp năm trước, Tổng thống J.Biden nhiều lần chỉ trích người tiền nhiệm D.Trump, trong khi cựu Tổng thống D.Trump cũng là ứng cử viên Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới.

Về đối ngoại, ông J.Biden nhắc đến 2 cuộc xung đột vũ trang ở Ukraine và Dải Gaza, Mỹ đã làm tất cả những gì có thể nhằm bảo vệ đồng minh, đối tác. Ông khẳng định với giới lãnh đạo Israel rằng, việc bảo vệ, cứu tính mạng dân thường Palestine là một ưu tiên; giải pháp thực tế duy nhất trong tương lai là giải pháp hai nhà nước cho Israel và Palestine, cũng như các quốc gia Arab láng giềng bao gồm Arab Saudi. Theo ông J.Biden, ổn định tình hình Trung Đông đồng nghĩa với việc kiềm chế đe dọa từ Iran, lực lượng Houthi, Hezbollah; bảo vệ lực lượng Mỹ ở khu vực, bảo đảm tự do hàng hải trên biển Đỏ.

Với đối thủ tiềm tàng Trung Quốc, Tổng thống J.Biden khẳng định, Mỹ đang chống lại các hoạt động kinh tế không công bằng của Bắc Kinh; ủng hộ ổn định, hòa bình ở eo biển Đài Loan. Mỹ sẽ làm sống lại các mối quan hệ đối tác và liên minh khu vực Thái Bình Dương. Mỹ muốn cạnh tranh nhưng không phải là xung đột với Trung Quốc, trong khi Mỹ đang ở thế mạnh và duy trì vị thế mạnh mẽ hơn để chiến thắng bất cứ một quốc gia nào khác.

Ông J.Biden chỉ trích Nga mở chiến dịch quân sự ở Ukraine, đe dọa sự ổn định, hòa bình, an ninh khu vực châu Âu; kêu gọi Hạ viện Mỹ thông qua dự luật hỗ trợ ngân sách cho các quốc gia đồng minh. Thông điệp của Tổng thống J.Biden gửi đến Tổng thống Nga V.Putin rất ngắn gọn: “Chúng tôi sẽ không bỏ cuộc. Chúng tôi sẽ không cúi đầu”. Mối quan hệ Nga-Mỹ thấp nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh.

Từ năm 2014, Mỹ, EU, G7 áp đặt hàng loạt lệnh trừng phạt Nga. Khối NATO thổi bùng dư luận, Nga sẽ tấn công châu Âu trong vài năm tới, tăng chi 2% GDP/năm cho quốc phòng. Ba Lan và các nước Baltic kêu gọi NATO triển khai binh sĩ, vũ khí hạng nặng trên lãnh thổ. Liathuania có đường biên giới chung với Nga, “sẽ triển khai hệ thống tên lửa đất đối không Patriot, Mỹ trong năm nay”-Bộ trưởng Quốc phòng nước này A.Arvydas tuyên bố. Tổng Thư ký NATO J.Stoltenberg nhận định, “liên minh phương Tây phải chuẩn bị cho một cuộc đối đầu với Nga có thể kéo dài hàng thập kỷ”.

NHẬT MINH