Kỷ niệm không bao giờ quên
Năm tháng có thể trôi qua, nhưng những hy sinh, cống hiến của lớp lớp cha ông làm nên những chiến công oanh liệt trong lịch sử, điển hình như hình ảnh hùng dũng của những cánh quân tiến vào 5 cửa ô Hà Nội ngày 10-10 năm ấy thì mãi được khắc ghi trong lòng những người dân Hà Nội nói riêng và người dân đất Việt nói chung.
Cựu chiến binh Nguyễn Sơn Đoài kể về những kỷ niệm không bao giờ quên trong những ngày tháng 10 lịch sử.
Chúng tôi tìm đến nhà CCB Nguyễn Sơn Đoài, 84 tuổi, hiện sống tại con ngách nhỏ phố Kim Ngưu, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội. Mặc dù vừa ốm dậy nhưng khi kể cho chúng tôi nghe giây phút hào hùng của Ngày Giải phóng Thủ đô, ông vẫn không giấu nổi niềm tự hào, xúc động.
Sinh ra và lớn lên tại huyện Thanh Liêm, tỉnh Nam Hà trong gia đình có 5 anh em trai, (ông là thứ 4). Nghe theo tiếng gọi của non sông, năm 1953, ông tình nguyện lên đường nhập ngũ.
Ông kể: “Sau khi nhập ngũ, chúng tôi phải cơ động từ Hà Nam vào Nho Quan, Ninh Bình, đến Hoà Bình. Khi ấy là mùa mưa, quê tôi lại là vùng chiêm trũng nên chúng tôi phải lội nước suốt dọc đường. Đến Hoà Bình khám tuyển, tôi đủ sức khoẻ nên được ghép cùng một số đơn vị hành quân lên Điện Biên. Vừa hành quân, anh em vừa huấn luyện, tôi được vào Đại đội Pháo cao xạ 815, Tiểu đoàn 383, Trung đoàn 367. Lúc đó, Tiểu đoàn có 3 đại đội pháo cao xạ 37mm (tôi thuộc 1 trong số đó) và 1 đại đội súng máy phòng không 12,7mm. Là tân binh nên nhiệm vụ của tôi khi ấy là Pháo thủ phụ và tải đạn (số 6 và số 7). Điện Biên thời điểm ấy là mùa mưa. Chúng tôi ở dưới hầm, cứ nước ngập đến đâu lại kê giường lên đến đó. Là bộ đội Phòng không nên anh em luôn ở cùng với pháo, một bên là pháo, bên kia là bộ đội.
Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, đơn vị có nhiệm vụ tiêu diệt máy bay địch. Chiếc máy bay đầu tiên chúng tôi hạ gục là B24-loại ném bom nhưng không phải loại oanh tạc, sau đó bắn rơi một máy bay vận tải tiếp tế lương thực và thả dù.
Chiến thắng Điện Biên Phủ, cả đơn vị tập trung dự Lễ chiến thắng, hôm ấy tôi đã thấy Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Sau đó, chúng tôi được lệnh hành quân về khu Trại Cờ (Bắc Giang), phục vụ quay cuốn phim “Việt Nam trên đường thắng lợi”. Cũng tại đây, anh em được tổ chức học tập nhiều nội dung trước khi về tiếp quản Thủ đô.
Ngày 10/10/1954, đơn vị của tôi có nhiệm vụ phối thuộc trong đội hình Đại đoàn 308 tiếp quản Thủ đô. Vì ngoài bộ binh, ta phải bố trí thêm công binh, pháo 105, cao xạ, pháo mặt đất để yểm trợ. Lúc này, tôi vẫn ở Đại đội nhưng đã chuyển lên làm pháo thủ số 2 (đạp cò). Khi về tiếp quản, chúng tôi ngồi trên mâm pháo, để sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ nếu có tình huống xảy ra. Trước đó, chúng tôi cơ động từ Phú Thọ về Sơn Tây, qua Phùng, Cầu Giấy, ở sân bay Bạch Mai một đêm để củng cố lực lượng, hôm sau, đúng ngày 10-10, đơn vị theo đường chợ Mơ, lên khu vực Cột Cờ dự Lễ chào cờ mừng chiến thắng. Khi ấy đơn vị nào biết đơn vị đó, chúng tôi đi trong hàng ngũ của bộ đội cao xạ. Nhân dân ra hai bên đường chào đón rất vui, phấn khởi. Anh em lúc đó còn rất trẻ, cảm giác đầy tự hào.
Ngay sau buổi Lễ, Đại đội làm nhiệm vụ bảo vệ cầu Long Biên. Chúng tôi luôn trong tư thế sẵn sàng chiến đấu, pháo nạp đạn sẵn sàng. Thời gian ở bãi Phúc Xá, Hà Nội, đơn vị còn tham gia làm công tác dân vận (vận động, tuyên truyền nhân dân, thanh niên…, dọn dẹp vệ sinh đường phố). Hai tuần sau, khi đơn vị khác vào thay thế, Đại đội tôi rút khỏi đó, cơ động thực hiện các nhiệm vụ theo yêu cầu của trên.
Tôi có ít nhất 2 lần tham gia duyệt binh và được nhìn thấy Bác Hồ trên Lễ đài. Bác đứng vẫy tay và thật gần gũi.
Sau này do yêu cầu nhiệm vụ, trên chỉ giữ lại một bộ phận của đơn vị, số còn lại được giảm biên chế. Theo đó ông Nguyễn Sơn Đoài xuất ngũ, học kỹ thuật điện và về công tác tại Nhà máy dệt 8-3 cho đến khi nghỉ hưu. Hiện ông có 2 con gái và 1 con trai, đại gia đình sống đoàn kết bên nhau trong căn nhà nhỏ trên con phố tại Kim Ngưu.
Hiền Mĩ-Song Hà
