Chiến công “thầm lặng” của nữ dân quân Đài quan sát Giang Biên
QPTĐ-Trong 12 ngày đêm (từ 18-12 đến 29/12/1972), không quân Mỹ thực hiện cuộc tập kích chiến lược quy mô lớn bằng máy bay B-52 vào Hà Nội, Hải Phòng với mưu đồ “hủy diệt Hà Nội”, bắt buộc ta phải ký kết Hiệp định Pa-ri theo những điều khoản do Mỹ định ra. Những ngày đó, có một đội gồm 4 nữ dân quân tuổi mới đôi mươi vượt qua bom đạn của kẻ thù, đêm ngày kiên cường bám trụ trên Đài quan sát Giang Biên thực hiện nhiệm vụ, góp phần vào Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” của quân và dân ta.
Bà Nguyễn Thị Tý kể lại chiến công của Đài quan sát Giang Biên.
Chúng tôi về phường Giang Biên, quận Long Biên (trước kia là xã Giang Biên, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội) tìm gặp bác Nguyễn Thị Tý, Tổ trưởng Tổ nữ dân quân làm nhiệm vụ trên Đài quan sát Giang Biên năm xưa. Dẫn chúng tôi ra chiếc lô-cốt, do thực dân Pháp xây dựng thời trước trên đê Vàng, bác Tý bồi hồi nhớ lại những năm tháng oanh liệt, khi cái chết luôn cận kề do bom Mỹ ném xuống, bác vẫn cùng đồng đội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Bác cho biết: Năm 1966, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội giao cho xã Giang Biên xây dựng một đài quan sát với nhiệm vụ phát hiện hướng máy bay địch, đếm lượng bom chúng thả xuống và lượng bom chưa nổ ở các khu vực Giang Biên, Đức Giang, Yên Viên và sân bay Gia Lâm, thông tin về các điểm địch đánh phá...
Thực hiện chỉ đạo của trên, Ban CHQS xã nhanh chóng dựng trên nóc chiếc lô-cốt này một Đài quan sát cao khoảng 10m. Từ năm 1966 đến năm 1968, Đài quan sát do đồng chí Nguyễn Bá Đạt làm Tổ trưởng, cùng 2 thành viên là đồng chí Vũ Duy Hiệp và Nguyễn Hữu Sửu thay nhau trực cả ngày lẫn đêm. Đến đầu năm 1968, các đồng chí đó lên đường nhập ngũ nên nhiệm vụ tại Đài quan sát giao lại cho tôi và các đồng chí: Nguyễn Thị Bắc, Trương Thị Lai, Hoàng Thị Túc đảm nhiệm. Đài được trang bị một máy điện thoại và một ống nhòm, có nhiệm vụ theo dõi các hoạt động đánh phá của máy bay địch để báo động cho nhân dân sơ tán, báo cáo về Ban CHQS huyện Gia Lâm và kịp thời thông tin để Tổ công binh, Đội tung hỏa mù của Giang Biên thực hiện nhiệm vụ.
Trong 12 ngày đêm cuối tháng 12/1972, khi giặc Mỹ điên cuồng ném bom đánh phá Hà Nội, trên Đài quan sát, 4 nữ chiến sĩ do nữ dân quân Nguyễn Thị Tý làm Tổ trưởng vẫn luôn bình tĩnh, dũng cảm làm nhiệm vụ. Có những quả bom nổ gần, làm vọng quan sát chao đảo như muốn đổ sụp, Tổ trưởng Nguyễn Thị Tý chỉ đạo chị em lấy khăn quấn chặt mình vào thân cột Đài quan sát, dũng cảm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ đến khi trận chiến kết thúc. Chỉ tính riêng những ngày đó, xã Giang Biên bị không quân Mỹ đánh 8 trận, dội xuống 117 quả bom, đánh sập 51 căn nhà, giết hại 31 người, làm bị thương 38 người.
Với tinh thần quả cảm, Tổ quan sát luôn kịp thời đánh kẻng báo động, điện thông tin kịp thời tình hình địch đánh phá cho Ban CHQS cấp trên. Nhờ những tin tức chính xác do Tổ cung cấp về vị trí những quả bom rơi nhưng chưa nổ, Đội công binh của xã do đồng chí Nguyễn Tuấn Phương làm Đội trưởng luôn kịp thời có mặt để xử lý an toàn. Và đặc biệt, mỗi lần máy bay địch chuẩn bị đánh phá, thông tin được chuyển hỏa tốc đến Tổ đánh pháo hỏa mù để tổ cho nổ pháo, cho khói bốc lên che mục tiêu cầu Đuống, tránh cho địch phát hiện... Với thành tích xuất sắc, Đài quan sát Giang Biên và các chiến sĩ được thành phố Hà Nội, huyện Gia Lâm tặng thưởng nhiều bằng khen, giấy khen. Riêng Tổ trưởng Nguyễn Thị Tý được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba.
Ngọc Đỗ
