A- A A+ | Tăng tương phản Giảm tương phản

Kho dầu mỏ ở Trung Đông…bén lửa?

 

QPTĐ-Mỹ, Arab Saudi và Iran lại tiếp tục “khẩu chiến”, đốt nóng tình hình Trung Đông vốn chưa một ngày yên tiếng súng. Mỹ, Arab Saudi đưa ra bằng chứng cáo buộc Iran là chủ mưu vụ tấn công 2 cơ sở sản xuất dầu thô của Tập đoàn Dầu khí Nhà nước Saudi Aramco tại thành phố Abqaiq và Khurais (14-9) khiến sản lượng khai thác dầu bị giảm đi một nửa, tương đương với 5,7 triệu thùng/ngày, chiếm 5% lượng cung toàn cầu. Đây là cơ sở chế biến dầu lớn nhất thế giới, là mỏ dầu lớn thứ 2 của Arab Saudi-thủ lĩnh Tổ chức OPEC. 

 

 

Khói bốc lên từ nhà máy sản xuất dầu thô của Aramco ở Abqaiq sau vụ tấn công bằng máy bay không người lái ngày 14-9. 

 

Lực lượng Houthi từ phong trào “Ansar Allah” ở Nam Yemen đứng ra nhận trách nhiệm đã sử dụng 25 máy bay không người lái (UAV) và tên lửa hành trình tấn công vào 17 điểm sản xuất dầu của Aramco. Nhà máy lọc dầu Abqaiq có công suất hơn 9,8 triệu thùng/ngày, đêm-là một trong những cơ sở lọc dầu lớn nhất thế giới, nằm trong hệ thống khai thác mỏ có trữ lượng 48,5 tỉ thùng hydrocarbon lỏng, sản lượng đạt 3,8 triệu thùng/ngày, đêm. Mỏ dầu Khurais có trữ lượng 20,1 tỉ thùng, sản lượng khai thác 1,5 triệu thùng/ngày, đêm. Dự kiến, Arab Saudi phải chi hàng trăm triệu USD và sau 6 tháng mới hồi phục lại khu dầu mỏ Aramco này. Các chuyên gia dự báo, nguồn cung thiếu hụt 6 triệu thùng/ngày sẽ đe dọa sự ổn định thị trường toàn cầu? 


Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ M.Pompeo tuyên bố, không có bằng chứng nào cho thấy phiến quân Houthi có thể tấn công được Arab Saudi; thủ phạm vụ tấn công này phải là Iran, mặc cho Tehran lên tiếng bác bỏ. Ngoại trưởng Iran J.Zarif kêu gọi chính quyền của ông D.Trump tổ chức đàm phán. Tổng thống D.Trump (18-9) ra lệnh cho Bộ Tài chính Mỹ siết chặt các biện pháp trừng phạt cao nhất nhằm vào Nhà nước Hồi giáo Iran. 


Trong khi các bên đang tranh cãi, cáo buộc lẫn nhau về trách nhiệm vụ tấn công thì giá dầu thế giới (từ 15-22/9) tăng cao nhất trong 4 tháng qua; dầu thô WTI ở Mỹ là 61,29 USD/thùng (tăng 11,6%), dầu Brent: 68,04-71 USD/thùng (tăng 13-20%). Lập tức, Mỹ mở kho dự trữ dầu mỏ chiến lược nhằm ổn định giá dầu thế giới. Hiện, Mỹ là nước số 1 về khai thác dầu với 12 triệu thùng/ngày, xuất khẩu 3 triệu thùng/ngày. Nga cam kết với Tổ chức OPEC cắt giảm sản lượng khai thác để giữ giá dầu nên chỉ sản xuất hơn 10 triệu thùng/ngày. Arab Saudi sản xuất gần 10 triệu thùng/ngày, trong đó có 4 triệu thùng xuất khẩu sang châu Á, 600 ngàn thùng xuất sang Mỹ. Hàng ngày, quốc gia này phải vận chuyển hơn 7 triệu thùng dầu đến các khách hàng toàn cầu. Hiện, Trung Quốc, thế chân Mỹ, là nước nhập khẩu lớn dầu mỏ với 1,3 triệu thùng/ngày, Nhật Bản 1,2 triệu thùng/ngày.    


Tổng Thư ký Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) M.Barkindo cho rằng, OPEC và Nga, Mỹ có thể bù đắp ngay số dầu bị thiếu hụt; tuy nhiên giá dầu có thể tăng thêm 2-3 USD/thùng, lên đến 75 USD/thùng, chứ không thể đạt ngưỡng 100 USD/thùng như cảnh báo. Vậy là, trong khi Arab Saudi khốn đốn thì Mỹ, Nga lại có lợi-bởi gia tăng nguồn cung và giá dầu tăng vọt. 


Mỹ mở cửa trở lại các cơ sở khai thác dầu đá phiến, tăng nguồn cung xuất khẩu thêm 1 triệu thùng/ngày. Mỹ sẵn sàng mở kho dự trữ 630 triệu thùng dầu tung ra thị trường? Lầu Năm Góc và các chuyên gia vũ khí Mỹ nhanh chóng “vào cuộc” bán các hệ thống tên lửa phòng không Patriot (PAC-3) cho Arab Saudi và Trung Đông. Hàng chục tỉ USD từ dầu mỏ, vũ khí sẽ đổ vào nước Mỹ. Theo đó, các nước xuất khẩu dầu mỏ như UAE, Kuwait, Iraq, Venezuela, Iran và Nga cũng phần nào hưởng lợi. Xem ra, Trung Quốc bị thua thiệt, bởi giá dầu tăng 1USD/thùng thì Bắc Kinh mất đi 1,2 triệu USD/ngày do nhập khẩu lớn (3 tỉ thùng/năm)? Nga chào hàng hệ thống phòng không S-400 với Arab Saudi, Iraq.


Ngày 18-9, Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Arab Saudi T.al-Maliki tổ chức họp báo và trưng bày các mảnh vỡ được cho là của máy bay không người lái Delta Wing và tên lửa hành trình Ya Ali của Iran tấn công vào nhà máy dầu ở Khurais và Abqaiq. 


Ngoại trưởng Mỹ M.Pompeo thăm Arab Saudi (16-9), cáo buộc Iran là thủ phạm vụ tấn công mỏ dầu; đồng thời, khẳng định với Thái tử Arab Saudi M.bin Salman rằng, Washington sẵn sàng hợp tác với Riyadh để đảm bảo an ninh của nước này. “Tehran đứng đằng sau gần 100 vụ tấn công nhằm vào Arab Saudi trong khi Tổng thống H.Rouhani và Ngoại trưởng J.Zarif giả vờ tham gia đàm phán”-Ông M.Pompeo khẳng định. Phát biểu tại Los Angeles, Tổng thống D.Trump tuyên bố: “Có rất nhiều phương án. Phương án cuối cùng mà tôi muốn nói chính là chiến tranh”.


Trên thực tế, quan hệ Mỹ-Iran đang căng thẳng bởi cấm vận và đe dọa chiến tranh từ sau khi Nhà Trắng (năm 2018) đưa Iran trở lại danh sách “quốc gia tài trợ khủng bố”; nhất là sau vụ Iran bắn hạ UAV của Mỹ (6-2019) và hàng chục vụ tàu chở dầu bị tấn công trên eo biển Hormuz. Mỹ cáo buộc Iran hậu thuẫn phiến quân Houthi gây xung đột ở Yemen (từ năm 2015). Trong khi Mỹ ủng hộ liên quân do Arab Saudi dẫn đầu, hậu thuẫn Tổng thống lưu vong M.Hadi, chống lại Houthi.


Trước nguy cơ bị Mỹ, Arab Saudi đe dọa tấn công quân sự, Tướng A.Hajizadeh, Tư lệnh Không quân Vệ binh Cách mạng Iran tuyên bố: “Tất cả các căn cứ Mỹ và tàu sân bay của họ trong phạm vi 2.000km quanh Iran đều nằm trong tầm bắn của tên lửa chúng tôi. Iran sẵn sàng cho một cuộc chiến tổng lực”. Bộ Ngoại giao Nga Trung Quốc tuyên bố, cần điều tra khách quan, công khai về vụ tấn công mỏ dầu! 
Căng thẳng ở Trung Đông và Arab Saudi gây chia rẽ trong nội bộ nước Mỹ. Thượng nghị sĩ L.Graham, Đảng Cộng hòa cho rằng, vụ tấn công 2 mỏ dầu kia là hành động khiêu khích của Iran? Thượng nghị sĩ Ch.Murphy nhận xét, không phải đơn giản nói rằng, “Houthi là Iran” và chỉ trích phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ M.Pompeo là “vô trách nhiệm”. 


Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tuyên bố, sẽ điều thêm binh sĩ, vũ khí đến vùng Vịnh theo đề nghị của UAE và Arab Saudi, thay vì giải pháp tấn công quân sự Iran đặt các đồng minh của Mỹ (UAE, Arab Saudi, Israel) vào vòng nguy hiểm.


NHẬT MINH  

 


Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết
Phóng sự ảnh
Dự báo thời tiết
Thời tiết Hà Nội
Tỷ giá ngoại tệ