Dự án đường Vành đai 4: Động lực phát triển của Vùng Thủ đô
QPTĐ- Sáng 25-6, Lễ khởi công Dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô Hà Nội đã diễn ra tại 4 vị trí trên địa bàn thành phố Hà Nội. Vậy là một năm sau thời điểm Quốc hội thông qua chủ trương, với quyết tâm chính trị cao, sự nỗ lực lớn của Trung ương và thành phố Hà Nội, Dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô đã chính thức khởi công. Đây là dấu mốc quan trọng thể hiện khát vọng, ý chí vươn lên xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, xây dựng nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đại biểu nhấn nút khởi công xây dựng đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô.
Quyết tâm của cả hệ thống chính trị
Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô Hà Nội là dự án trọng điểm của quốc gia, là một công trình, một sản phẩm cụ thể hóa quyết tâm thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, thực hiện Nghị quyết số 15-NQ/TƯ ngày 5-5-2022 của Bộ Chính trị khóa XIII về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 30-NQ/TƯ ngày 23-11-2022 của Bộ Chính trị khóa XIII về phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Dự án có tổng chiều dài 112,8km (gồm 103,1km đường Vành đai 4 và 9,7km tuyến nối theo hướng cao tốc Nội Bài-Hạ Long). Điểm đầu của Vành đai 4 nối cao tốc Hà Nội-Lào Cai, điểm cuối nối cao tốc Nội Bài-Hạ Long.
Xác định rõ vị trí, ý nghĩa của dự án, ngày 13-9-2022, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 16-CT/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư Dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô trên địa bàn thành phố Hà Nội. Chỉ thị nêu rõ, yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội từ Thành phố đến cơ sở (nơi có tuyến đường Vành đai 4 đi qua), mở đợt sinh hoạt chính trị với các hình thức phù hợp nhằm tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về Nghị quyết của Quốc hội về Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô Hà Nội.
Ban Thường vụ Thành ủy phân công nhiệm vụ cụ thể cho Ban Thường vụ Đảng ủy các quận, huyện liên quan, huy động toàn bộ hệ thống chính trị vào cuộc triển khai công tác giải phóng mặt bằng. Yêu cầu mỗi địa phương xác định rõ lộ trình, thời hạn hoàn thành giải phóng mặt bằng, gắn xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu chậm trễ, gây ảnh hưởng đến tiến độ chung của toàn dự án.
Hà Nội xác định, giải phóng mặt bằng, tái định cư là khâu “trọng điểm của trọng điểm” của dự án, phải đi trước. Quá trình triển khai thực hiện, Thành phố dự kiến các vấn đề có thể phát sinh, còn khó khăn, vướng mắc để đề ra chính sách phù hợp, cần thiết; nhanh chóng có hướng dẫn bổ sung, thống nhất từ trên xuống dưới, bảo đảm thông suốt, thuận lợi cho các quận, huyện thực hiện việc đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư.
Nhờ những giải pháp quyết liệt, chủ động, khối lượng giải phóng mặt bằng Dự án Vành đai 4-Vùng Thủ đô trên địa bàn Hà Nội đã vượt chỉ tiêu đề ra. Tính đến nay, các quận, huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội đã thu hồi đất bàn giao mặt bằng được 651,33ha trên tổng số 798,043ha (đạt 81,62%). Có thể coi giải phóng mặt bằng đã thực sự trở thành bệ phóng cho dự án tăng tốc ngay từ những bước đầu tiên.
Động lực phát triển của Vùng Thủ đô
Theo lãnh đạo Sở Giao thông-Vận tải Hà Nội, mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông khung của Vùng Thủ đô, với Hà Nội là hạt nhân trung tâm, được thiết kế với bộ khung chính gồm bảy tuyến cao tốc: Hà Nội-Lào Cai, Hòa Lạc-Hòa Bình, Hà Nội-Thái Nguyên, Hà Nội-Hải Phòng, Cầu Giẽ-Ninh Bình, Đại Lộ Thăng Long, Nội Bài-Bắc Ninh. Bảy tuyến cao tốc này tạo nên bốn hành lang kinh tế rất quan trọng khu vực phía Bắc là: Lào Cai-Hà Nội-Quảng Ninh; Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh; Lạng Sơn-Bắc Giang-Hà Nội; Hà Nội-Thái Nguyên, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của Hà Nội nói riêng và Vùng Thủ đô cũng như khu vực Bắc bộ nói chung. Điều đặc biệt, cả bảy tuyến cao tốc huyết mạch chính này đều được kết nối xuyên suốt bởi đường Vành đai 4. Như vậy, Vành đai 4 mới là tuyến xương sống chính của mạng lưới giao thông Vùng Thủ đô.
Theo các chuyên gia, hiện nay, cả 7 tuyến cao tốc kết nối bốn hành lang kinh tế Bắc bộ đều lấy Thủ đô làm tâm, hướng vào Vành đai 3 Hà Nội. Nhu cầu vận tải liên tỉnh từ các tỉnh phía Nam đi phía Bắc, phía Tây và ngược lại, quá cảnh Hà Nội chủ yếu đều thông qua tuyến này.
Thực tế đó đã dẫn đến tình trạng quá tải với mật độ lưu lượng giao thông cao gấp khoảng 2,5 lần so với thiết kế của Vành đai 3, tất yếu hình thành những điểm nghẽn trong chuỗi lưu thông của cả Vùng Thủ đô. Khi Vành đai 4-Vùng Thủ đô hình thành, hàng loạt điểm “đen” ùn tắc giao thông của Hà Nội sẽ được giải quyết như cửa ngõ phía Nam, cầu Thanh Trì, Quốc lộ 2, Quốc lộ 5… Đặc biệt, sân bay Nội Bài-cửa ngõ hàng không quốc tế của cả Vùng Thủ đô sẽ được kết nối trực tiếp đến các tỉnh, thành lân cận, giảm thiểu chi phí logistic cho doanh nghiệp vận tải, giảm áp lực giao thông cho các cửa ngõ Hà Nội.
Ngoài ra, việc đầu tư xây dựng Vành đai 4 sẽ giúp mở rộng không gian phát triển, phân bổ áp lực đô thị cho Hà Nội, góp phần hình thành nên chuỗi đô thị mới cực kỳ tiềm năng. Quỹ đất khoảng 6.500ha phía Tây đường Vành đai 4 đang được nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch. Các đô thị vệ tinh tại huyện: Mê Linh, Đan Phượng, Hoài Đức (Hà Nội) cũng như nhiều khu đô thị, công nghiệp dọc tuyến trên địa phận tỉnh: Hưng Yên, Bắc Ninh... sẽ phát triển rất nhanh khi dự án Vành đai 4 được triển khai.
Theo đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (đoàn thành phố Hà Nội)-Ủy viên Ủy ban Tài chính-Ngân sách của Quốc hội: Việc phát triển đường Vành đai 4 không chỉ giải quyết vấn đề của riêng Hà Nội mà sẽ giải quyết vấn đề liên vùng Thủ đô. Nếu dự án này được vận hành, ý nghĩa của “Vùng Thủ đô” sẽ thực sự được phát huy tác dụng. Về mặt kinh tế, khi có đường Vành đai 4 sẽ tạo ra tính chất liên kết vùng Thủ đô, các tỉnh trong vùng Thủ đô. Như vậy, không chỉ Hà Nội là cực phát triển mà cực phát triển lan tỏa thành các điểm trong vùng. Có đường Vành đai 4 chạy qua, các nguồn lực bên cạnh sẽ có điều kiện để đầu tư phát triển, đầu tư các trung tâm công nghiệp, đô thị… sẽ mang lại nguồn lực rất tốt.
Như vậy, với quyết tâm chính trị cao, sự nỗ lực lớn của Trung ương và thành phố Hà Nội, Dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô đã được khởi công đúng tiến độ. Nhân dân Thủ đô và cả nước đều kỳ vọng, Dự án đường Vành đai 4-Vùng Thủ đô sẽ là động lực mới cho sự phát triển của Hà Nội nói riêng, Vùng Thủ đô, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ nói chung.
Phương Linh
