QPTĐ- Hà Nội là thành phố gắn liền với những dòng sông, trong đó sông Hồng là con sông lớn nhất. Trong tâm thức người Hà Nội, sông Hồng đã tạo ra cả không gian văn hóa, bề dày lịch sử của đất nước, sự phồn thịnh của kinh thành Thăng Long xưa và Hà Nội ngày nay. Cùng với đó, sông Hồng cũng là nơi chứng kiến bao chiến thắng oai hùng, lẫy lừng của dân tộc Việt Nam trong lịch sử ngàn năm chống giặc ngoại xâm.
Phối cảnh một góc quy hoạch đô thị hai bên bờ sông Hồng.
Ảnh: Internet
Qua các thời kỳ phát triển, tận dụng và phát huy tiềm năng quỹ đất hai bên bờ sông Hồng, đưa dòng sông trở thành nhân tố phát triển của Thủ đô "Văn hiến-Văn minh-Hiện đại" luôn được đề cao, tập trung nghiên cứu trong các chương trình, đề án, dự án hợp tác, các đồ án quy hoạch liên quan…
Cụ thể, năm 2012, Hà Nội ban hành Quyết định phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch tỷ lệ 1/5.000 phân khu đô thị sông Hồng; Luật Thủ đô 2013 đã có nội dung đề cập đến tạo lập không gian cảnh quan hai bên sông Hồng; năm 2015, Hà Nội phê duyệt Chiến lược phát triển quy hoạch đô thị hai bên bờ sông Hồng tại Hà Nội: "Đoạn từ cầu Thăng Long đến cầu Long Biên" do Chính phủ Hàn Quốc tài trợ. Đến năm 2017, UBND Thành phố giao Sở Quy hoạch-Kiến trúc là đơn vị đầu mối chủ trì phối hợp với Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội và các sở, ngành, đơn vị liên quan tập hợp toàn bộ các thông tin liên quan phục vụ cho công tác nghiên cứu, lập đồ án Quy hoạch hai bên bờ sông Hồng.
Năm 2021, Thường trực Thành ủy Hà Nội thống nhất các định hướng lớn vào Quy hoạch phân khu sông Hồng. Đặc biệt, Chương trình 06-CTr/TU Thành ủy cũng xác định sông Hồng có tính chất là trục không gian đặc trưng hành lang xanh gồm hệ thống cây xanh mặt nước, văn hóa lịch sử, cảnh quan chủ đạo của đô thị trung tâm với các chức năng chính là công trình công cộng, các công viên cây xanh, văn hóa dịch vụ du lịch, giải trí, biểu tượng của Thủ đô, phục vụ các hoạt động lễ hội, du lịch.
Đến năm 2022, UBND thành phố Hà Nội ban hành Quyết định phê duyệt đồ án Quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng, tỷ lệ 1/5.000 (đoạn từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở) với quan điểm quy hoạch sông Hồng cụ thể như: Là không gian thoát lũ sông Hồng đoạn qua khu vực đô thị trung tâm và Quy hoạch phòng chống lũ và quy hoạch đê điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình…
Mới đây, ngày 16/6 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Phạm vi lập điều chỉnh quy hoạch là toàn bộ địa giới hành chính Thủ đô với 12 quận, 17 huyện và một thị xã, diện tích 3.359,84 km2. Trong đó, điều chỉnh quy hoạch chung Thủ đô tiếp tục đặt mục tiêu phát triển các đô thị vệ tinh với sông Hồng là trục xanh, cảnh quan trung tâm; tăng tỷ lệ đất phát triển đô thị, xây dựng mô hình thành phố trực thuộc Thủ đô tại phía Bắc (vùng Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn) và phía Tây (vùng Hòa Lạc, Xuân Mai); xây dựng đô thị thông minh trên cơ sở phát triển khu vực hai bên trục đường Nhật Tân - Nội Bài (Võ Nguyên Giáp).
Để đạt được các mục tiêu trên, Thủ tướng yêu cầu Hà Nội quản lý chặt chẽ việc phát triển nhà cao tầng tại khu vực trung tâm và triển khai chương trình cải tạo, chỉnh trang tái thiết đô thị; ưu tiên phát triển các đô thị nhỏ và vùng ven đô để hỗ trợ phát triển nông thôn thông qua các mối liên kết đô thị-nông thôn. Cùng với đó, Hà Nội cũng được giao đề xuất các giải pháp chiến lược để khắc phục tồn tại về quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, tắc nghẽn giao thông.
Cụ thể là điều chỉnh, bổ sung các giải pháp quy hoạch hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật khung theo định hướng quy hoạch ngành quốc gia (đường hàng không, đường bộ, đường thủy, đường sắt) gắn với lộ trình triển khai theo từng giai đoạn. Thành phố nghiên cứu rà soát, bổ sung các tuyến đường trục chính, cầu qua sông Hồng, sông Đuống, sông Đà, sông Đáy và các tuyến sông chính khác. Đáng chú ý, Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, dự báo dân số toàn Thành phố đến năm 2020 khoảng 7,3 đến 7,9 triệu.
Tuy nhiên, kết quả tổng điều tra dân số đến giữa năm 2019 của Hà Nội đã hơn 8 triệu. Mật độ dân số khu vực trung tâm chạm ngưỡng 9.570 người/km2, gần gấp đôi dự báo, vượt khỏi tầm kiểm soát của quy hoạch cũ. Hà Nội đã báo cáo Thủ tướng và được chấp thuận chủ trương điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung Thủ đô đến 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Dự kiến, đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô sẽ được báo cáo Bộ Xây dựng xem xét trong tháng 8, trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp tháng 10.
Văn Thể
