Sĩ quan tình báo Việt Nam tại điểm nóng Trung Phi

QPTĐ-Trong hành trình hội nhập quốc tế, hình ảnh người lính mũ nồi xanh Việt Nam ngày càng trở nên thân thuộc. Tại những điểm nóng về an ninh như Cộng hòa Trung Phi, sĩ quan tình báo Việt Nam đang khẳng định vị thế với vai trò then chốt là những chuyên gia phân tích, ghép nối bức tranh thông tin, góp phần kiến tạo nền hòa bình quốc tế.

Sứ mệnh "Mũ nồi xanh"

Sau nhiều thập kỷ là một quốc gia nhận viện trợ và hỗ trợ hòa bình, Việt Nam ngày nay đã chủ động, tự tin bước ra thế giới với tư cách một đối tác tin cậy, có trách nhiệm. Quyết định tham gia Lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc không chỉ là một nghĩa cử cao đẹp, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về vị thế của một đất nước yêu chuộng hòa bình, sẵn sàng chung tay gánh vác trách nhiệm toàn cầu. Việc cử các sĩ quan tình báo, đặc biệt tại điểm nóng phức tạp như Cộng hòa Trung Phi là một bước tiến đầy táo bạo và ý nghĩa. Nó cho thấy thế giới không chỉ nhìn nhận Việt Nam như một lực lượng quân sự thuần túy, mà còn là một nguồn cung cấp chuyên gia có chất lượng, có khả năng phân tích và xử lý thông tin ở cấp độ chiến lược. Đây là niềm tự hào lớn lao của Quân đội nhân dân Việt Nam, minh chứng cho sự trưởng thành vượt bậc về mọi mặt.

Tại Phái bộ MINUSCA, Cộng hòa Trung Phi, mỗi buổi sáng tại Phòng Tình báo Phân khu Đông bắt đầu bằng cuộc họp giao ban căng thẳng. Trong không khí yên lặng chỉ nghe tiếng lật giấy và máy chiếu, các sĩ quan cùng phân tích thông tin thu thập 24 giờ qua. Ở đây, không có chỗ cho sự qua loa hay cảm tính, bởi mỗi chi tiết dù nhỏ nhất đều có thể là mắt xích then chốt, hé lộ bức tranh an ninh rộng lớn.

Những người lính làm nhiệm vụ tình báo nơi này được ví như "bộ não thứ hai" của Phái bộ, công việc không dừng ở thu thập tin tức mà phải tổng hợp, đánh giá, lọc nhiễu và dự báo xu hướng. Một báo cáo chính xác có thể ngăn chặn cuộc tấn công, bảo vệ tính mạng binh sĩ và dân thường, hay giúp đàm phán diễn ra thuận lợi. Ngược lại, sai sót nhỏ có thể dẫn đến hậu quả khôn lường.

Đại úy Nguyễn Anh Tuấn, sĩ quan tình báo Việt Nam, ví công việc của mình như "giải câu đố khổng lồ mà các mảnh ghép luôn nằm rải rác khắp nơi". Anh chia sẻ: "Một buổi sáng, chúng tôi nhận tin về đoàn xe vũ trang di chuyển bất thường gần Ndélé. Nhìn đơn lẻ, đó có thể chỉ là cuộc tuần tra. Nhưng nó trùng khớp với báo cáo về việc vài thủ lĩnh nhóm vũ trang biến mất khỏi căn cứ. Khi ghép lại, nó cho thấy khả năng cao về cuộc họp mặt hoặc một chiến dịch sắp triển khai".

Hay ở Kouango, việc giá muối và dầu ăn bỗng tăng vọt không đơn thuần là vấn đề kinh tế. Với các sĩ quan tình báo, đó là tín hiệu báo động về việc các tuyến đường tiếp tế bị phong tỏa hoặc kiểm soát bởi nhóm vũ trang. Còn ở Zemio, những tin đồn lan truyền về mâu thuẫn giữa hai nhóm cộng đồng cho thấy áp lực xã hội đang dâng lên, có thể bùng phát thành xung đột bất cứ lúc nào. Mỗi mảnh thông tin ấy nếu đứng riêng thì rất nhỏ, nhưng khi ghép lại với báo cáo tuần tra, dữ liệu quan sát trên các tuyến đường và phản ánh từ người dân, chúng dần hiện lên thành một bức tranh hoàn chỉnh, giúp lực lượng tình báo chủ động đánh giá và dự báo những nguy cơ tiềm ẩn.

Bản lĩnh "Bộ đội Cụ Hồ" tại đất lửa

Thực tế tại Phân khu Đông, Phái bộ MINUSCA luôn đặt ra những thách thức khó lường. Gần đây, sự hiện diện của những nhóm tự vệ hay các nhóm vũ trang chưa xác định tại địa bàn khiến tình hình ngày càng trở nên phức tạp, dấy lên mối lo về việc có thể lạm dụng quyền lực, đe dọa dân thường hoặc phá vỡ sự ổn định mong manh mà Phái bộ MINUSCA và chính quyền sở tại đang nỗ lực duy trì.

Trong bối cảnh phức tạp ấy, nhiệm vụ của sĩ quan tình báo không chỉ là phân tích dữ liệu, viết báo cáo và gửi cảnh báo. Họ còn thường xuyên tiếp xúc với người dân thông qua các hoạt động dân vận, phối hợp với các đơn vị bạn như Nepal, Campuchia… để kiểm chứng thông tin tại hiện trường. Có những ngày, một câu chuyện đơn giản của trưởng làng về việc nhìn thấy nhiều người lạ đi lại vào ban đêm hay một xe tải chở đầy bao gạo rời thị trấn; lại trở thành điểm khởi đầu cho cả một chuỗi phân tích giúp xác định tuyến đường hậu cần mới của một nhóm vũ trang.

"Môi trường an ninh phức tạp, cơ sở hạ tầng yếu kém và điều kiện thông tin hạn chế là thách thức lớn nhất. Nhiều khu vực dân cư xa xôi, đường sá bị chia cắt bởi rừng rậm hoặc sông suối khiến việc tiếp cận nguồn tin thực địa rất khó khăn”, Đại úy Nguyễn Anh Tuấn tâm sự, "Để khai thác thông tin hiệu quả, chúng tôi phải kết hợp linh hoạt mọi nguồn: Từ tin tức mở, báo cáo của đơn vị bạn, đến những cuộc trò chuyện thân tình với người dân. Việc xây dựng lòng tin, tôn trọng phong tục tập quán của họ, đôi khi chỉ là lời chào hỏi, cử chỉ thân thiện, chính là 'chìa khóa vàng' để mở ra thông tin quý giá nhất".

Làm việc trong môi trường đa văn hóa, đa quốc gia với khác biệt về ngôn ngữ, cách thức vận hành là thử thách không nhỏ. Nhưng các sĩ quan tình báo Việt Nam đã chứng minh họ hoàn toàn có thể thích nghi và tỏa sáng. Họ mang theo phẩm chất "Bộ đội Cụ Hồ" được tôi luyện qua thời gian: Sự kiên định trước áp lực, tính kỷ luật thép trong công việc, sự khiêm tốn để học hỏi, tinh thần đoàn kết với đồng đội quốc tế, và trên hết là trách nhiệm với sứ mệnh chung.

 Không dừng ở nhiệm vụ chuyên môn, họ còn là "đại sứ văn hóa" và "người bạn" của nhân dân địa phương khi tham gia hoạt động dân vận, tuyên truyền pháp luật, hỗ trợ y tế, giáo dục. Những việc làm thiết thực ấy, dù nhỏ bé, đã góp phần xoa dịu nỗi đau chiến tranh, mang đến hình ảnh Việt Nam giàu lòng nhân ái, sẵn sàng sẻ chia và cống hiến.

Những nỗ lực thầm lặng và bền bỉ ấy cuối cùng được đền đáp xứng đáng. Nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9), Tư lệnh Lực lượng Phái bộ MINUSCA đã gửi thư chúc mừng và biểu dương toàn thể sĩ quan, quân nhân Việt Nam. Trong thư, vị Tư lệnh bày tỏ sự trân trọng sâu sắc trước những đóng góp hiệu quả, tinh thần kỷ luật và sự hợp tác tuyệt vời của lực lượng Việt Nam. Ông khẳng định rõ: Sự hiện diện của các sĩ quan Việt Nam đã góp phần quan trọng không thể phủ nhận trong việc duy trì hòa bình và ổn định tại Cộng hòa Trung Phi. Đây không chỉ là lời khen dành cho cá nhân, mà là sự công nhận của cộng đồng quốc tế đối với Việt Nam trưởng thành, chuyên nghiệp và đầy trách nhiệm.

Mỗi sĩ quan tình báo Việt Nam nơi đây giống như người thợ thủ công kiên nhẫn, tỉ mỉ, không chỉ đang ghép nối những mảnh thông tin, mà còn đang kiến tạo từng mảnh ghép của hòa bình. Qua từng nhiệm kỳ, hình ảnh người sĩ quan tình báo Việt Nam trong lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đã trở thành biểu tượng đẹp đẽ: Biểu tượng của trí tuệ sắc sảo, bản lĩnh vững vàng và trái tim nhân hậu. Họ chính là hiện thân sinh động của dân tộc Việt Nam kiên cường, nhân ái và luôn sẵn sàng chung tay vì thế giới hòa bình, ổn định và phát triển bền vững.

Hải Yến-Anh Tuấn