Sư đoàn 324 Một thời hoa lửa
Trải qua 62 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lớp lớp cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 324 đã vượt qua muôn vàn gian lao, thử thách, anh dũng chiến đấu và chiến thắng vang dội, xây đắp lên truyền thống "Trung dũng, kiên cường, liên tục tiến công, đoàn kết chiến thắng".
Chương trình văn nghệ chào mừng tại Lễ kỷ niệm 45 năm Ngày Giải phóng Quảng Trị.
Ngay sau khi Hiệp định Giơnevơ được ký kết, đế quốc Mỹ hất cẳng thực dân Pháp, xâm lược miền Nam Việt Nam. Trước yêu cầu cầu nhiệm vụ mới, ngày 01/7/1955, tại xã Triều Dương, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hoá, Sư đoàn 324 được thành lập gồm 4 Trung đoàn: 803, 93, 90, Trung đoàn Pháo binh 14 và các tiểu đoàn, đại đội, binh chủng trực thuộc. Cuối năm 1955, đầu năm 1956, Sư đoàn hoàn thành suất sắc nhiệm vụ chống lại âm mưu dồn dân ở tỉnh Nghệ An di cư vào miền Nam của địch. Sau đó, đơn vị tập trung xây dựng lực lượng, huấn luyện chiến đấu. Ngày 5/6/1957, đơn vị được Bác Hồ về thăm tại Rú Đụn, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, Sư đoàn vừa huấn luyện sẵn sàng chiến đấu vừa tích cực tham gia sản xuất, xây dựng kinh tế. Từ năm 1958 đến 1961, các đơn vị thuộc Sư đoàn xây dựng thành công nhiều nông trường Quốc doanh ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, được cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương đánh giá cao. Tháng 2/1961, Sư đoàn rút gọn thành Lữ đoàn 324. Năm 1962, Lữ đoàn được giao làm nhiệm vụ quốc tế giúp bạn Lào và cùng với lực lượng của bạn giải phóng khu vực Noọng Hét, Bản Ban và một vùng rộng lớn miền Đông Cánh đồng Chum.
Ngày 22/5/1965, Lữ đoàn được bổ sung biên chế tái thành lập Sư đoàn 324 gồm các Trung đoàn 803, 812, 90, Trung đoàn Pháo binh 78 và các đơn vị trực thuộc. Sau khi được tái thành lập, Sư đoàn đã tham gia đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại của Mỹ ở Miền Bắc. Trong thời gian này, Sư đoàn phối hợp với quân dân Nghệ An đánh 125 trận, bắn hạ 47 máy bay, đồng thời, tập trung huấn luyện, sẵn sàng nhận nhiệm vụ chiến đấu ở chiến trường miền Nam.
Từ năm 1966, Sư đoàn liên tục chiến đấu và chiến thắng ở chiến trường miền Nam, lập nhiều chiến công vang dội. Mùa hè năm 1966, Sư đoàn cùng các đơn vị bạn đánh bại cuộc hành quân Hástin của Sư đoàn Thủy quân lục chiến (TQLC) Mỹ, tiêu diệt hàng ngàn tên địch ở Tây Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị (Sư đoàn 324 đã trở thành đơn vị chủ lực đầu tiên đánh thắng Mỹ ở chiến trường Bắc tỉnh Quảng Trị). Năm 1967, Sư đoàn tiếp tục lập công lớn với Chiến thắng Do An, bắt nhiều tù binh Mỹ, đánh bại Tiểu đoàn TQLC Mỹ ở khu vực Cấm Sơn làm cho quân thù khiếp sợ. 6 tháng cuối năm 1967, các đơn vị thuộc Sư đoàn tiến hành bao vây căn cứ Cồn Tiên, một căn cứ liên hợp hiện đại bậc nhất của Mỹ nằm trong hệ thống hàng rào điện tử Macnamara của chúng ở Bắc Quảng Trị và đánh thắng nhiều trận ở Do Linh, Tân Kim, Hồ Khê, Đá Bạc... Đơn vị đã hoàn thành suất sắc nhiệm vụ của trên giao: Kéo được Sư đoàn TQLC và Sư đoàn dù của Mỹ ra Bắc tỉnh Quảng Trị để chủ lực ta tiêu diệt, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị ở miền Nam Tổng tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968.
Trong cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, đơn vị đã tấn công đánh chiếm thị xã Quảng Trị, diệt nhiều địch; cùng đơn vị bạn tấn công và chiếm giữ thành phố Huế 26 ngày đêm; thực hiện mũi vu hồi chiến dịch từ Vĩnh Linh qua sông Cửa Tùng, Cửa Việt vào Bắc sông Hương, hỗ trợ cho chiến trường Huế hiệu quả. Sau Tết Mậu Thân năm 1968, theo yêu cầu nhiệm vụ, Trung đoàn 90 được điều vào Quân khu 5 và đưa Trung đoàn 29 về đội hình Sư đoàn 324. Ngay sau đó, Sư đoàn 324 đã làm lên chiến thắng A Bia, 935-Côcbelai làm chấn động nước Mỹ. Báo chí Mỹ đã viết: "A Bia là đồi thịt băm lính Mỹ, 935 trở thành cối xay thịt lính Mỹ". Tấn công tiêu diệt Căn cứ 935 là trận đánh quân Mỹ cuối cùng ở chiến trường Trị Thiên do Sư đoàn 324 thực hiện.
Trong Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, đơn vị đã có công lớn, diệt và bắt sống hàng vạn tên địch trong Chiến dịch giải phóng Huế-Đà Nẵng. Đồng thời, còn thực hiện tốt nhiệm vụ nghi binh chiến lược, giữ vững vùng giải phóng Nam Trung bộ...
Sau Ngày Giải phóng miền Nam, Sư đoàn được giao nhiệm vụ giúp bạn Lào từ 1977 đến 1987. Trong 10 năm giúp bạn Lào, đơn vị làm nên chiến thắng Phu Pha Liêng, Phu Pha Lai-Mường Ca Xỉ , đập tan một tổ chức phỉ Lào do Coóng Xừ chỉ huy. Đặc biệt, Chiến thắng Phu Bia đã đánh tan sào huyệt cuối cùng của tổ chức phỉ Vàng Pao và cùng với bạn Lào dẹp tan nhiều tổ chức phản động khác, bảo vệ an toàn Thủ đô Viêng Chăn, giúp tình hình chính trị của bạn Lào ổn định, chính quyền cơ sở của bạn được xây dựng ngày càng mạnh lên, góp phần tăng thêm tình hữu nghị Việt-Lào ngày càng thắm thiết.
Trong suốt 62 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, 10 năm chiến đấu tại chiến trường miền Nam, 10 năm giúp bạn Lào, Sư đoàn đã lập được nhiều chiến công xuất sắc, được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh; 2 lần được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 1976 và 1983; 3 Trung đoàn, 5 Tiểu đoàn, 9 Đại đội và 7 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Những cựu chiến binh của Sư đoàn luôn phát huy truyền thống của đơn vị, có nhiều hoạt động góp phần thực hiện tốt công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, giúp đỡ những gia đình chính sách, nạn nhân chất độc da cam. Thường trực Ban Liên lạc Sư đoàn đã thành lập Quỹ “Nghĩa tình đồng đội Sư đoàn 324”, trực tiếp giúp đỡ và kêu gọi các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân với lòng hảo tâm, nhân ái tiếp tục quyên góp Quỹ thực hiện tốt hơn chính sách hậu phương quân đội, tô thắm hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng nhân dân.
Ngân Mỹ
