QPTĐ- Năm 2024, Việt Nam tập trung cao cho việc mở rộng thị trường xuất khẩu, kiểm soát hiệu quả nhập khẩu, đa dạng hóa mặt hàng xuất khẩu, đa dạng hoá đối tác, nguồn hàng, chuỗi cung ứng. Hoạt động xúc tiến thương mại được xác định theo hướng đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại và xúc tiến xuất khẩu đối với các thị trường trọng điểm, đặc biệt tận dụng tối đa dư địa xuất khẩu thị trường, phát huy hiệu quả do các hiệp định thương mại tự do mang lại, đặc biệt là các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
Năm 2024, Việt Nam tập trung đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu.
Ảnh: Internet
Tận dụng mọi cơ hội
Hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2023 không đạt được như kỳ vọng. Tuy nhiên, cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 8 liên tiếp với mức thặng dư kỷ lục ước đạt 28 tỉ USD, gấp 2,3 lần năm 2022. Công tác phát triển thị trường được triển khai theo cả bề rộng và chiều sâu. Theo đó, lĩnh vực xúc tiến thương mại ngày càng hiệu quả, bên cạnh các sự kiện hội chợ, kết nối giao thương trong nước và tại các thị trường trọng điểm ở nước ngoài như Trung Quốc, Thái Lan, các nước châu Âu... công tác giao ban thương vụ đã có nhiều đổi mới mang tính đột phá.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả năm ước đạt 683 tỉ USD, trong đó xuất khẩu ước đạt 355,5 tỉ USD, nhập khẩu ước đạt 327,5 tỉ USD. Một trong những dấu ấn rất đáng ghi nhận trong bức tranh xuất nhập khẩu năm nay chính là cán cân thương mại tiếp tục xuất siêu năm thứ 8 liên tiếp, với mức thặng dư ước đạt trên 27 tỉ USD, tăng gần gấp 3 lần năm 2022, góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, giúp nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỉ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế.
Năm 2023, Việt Nam chọn thị trường Trung Quốc là điểm đột phá. Các cơ quan chức năng, doanh nghiệp chuẩn bị kỹ lưỡng, nắm bắt tốt cơ hội khi Trung Quốc chấm dứt chính sách Zero-Covid và mở cửa nền kinh tế để cùng các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu chính ngạch. Đàm phán với Trung Quốc mở cửa thêm thị trường xuất khẩu cho các mặt hàng rau quả khác; chuyển nhanh, chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch. Kết quả, đã khai thông hiệu quả hoạt động xuất khẩu sang Trung Quốc, hàng hóa cơ bản không bị ách tắc, kể cả lúc cao điểm thời vụ, góp phần gia tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc-đối tác thương mại lớn nhất của nước ta.
Ngoài thị trường Trung Quốc, đã thực hiện tốt đa dạng hóa thị trường trong bối cảnh xuất khẩu sang các thị trường lớn đều sụt giảm; kim ngạch xuất khẩu sang các nước châu Phi, Đông Âu, Bắc Âu, Tây Á tăng; mức suy giảm xuất khẩu tại một số thị trường chủ lực tiếp tục được thu hẹp đáng kể. Nhận thức về thị trường trong nước của các doanh nghiệp và các nhà quản lý đã thay đổi cơ bản. Theo đó, thị trường nội địa không còn chỉ như một giải pháp thay thế khi xuất khẩu gặp khó khăn. Trái lại, thương mại trong nước đã góp phần chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế theo hướng gia tăng tỉ trọng các ngành công nghiệp, dịch vụ và gắn liền với phát triển thương hiệu hàng Việt Nam.
Tổng bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2023 ước tăng 9,6% so với năm 2022, vượt mục tiêu kế hoạch của ngành (mục tiêu tăng 8-9%). Trong thành công của thương mại nội địa năm 2023 có sự đóng góp của thương mại điện tử (TMĐT), khi trở thành kênh phân phối quan trọng, góp phần phát triển chuỗi cung ứng và lưu thông trong và ngoài nước, hỗ trợ tiêu thụ hiệu quả lượng lớn nông sản, thực phẩm cho người nông dân và doanh nghiệp, đặc biệt khi vào vụ thu hoạch. Quy mô thị trường TMĐT bán lẻ Việt Nam năm 2023 ước đạt 20,5 tỉ USD, chiếm 8% doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng của cả nước, đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 25%/năm. Việt Nam được xếp vào nhóm 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng TMĐT hàng đầu thế giới.
Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu
Năm 2024, bên cạnh việc việc mở rộng thị trường xuất khẩu, kiểm soát hiệu quả nhập khẩu, đa dạng hóa mặt hàng xuất khẩu, Bộ Công thương phối hợp với các đơn vị liên quan hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại tại các thị trường mới, thị trường tiềm năng mà các doanh nghiệp chưa trực tiếp triển khai được hoạt động xúc tiến thương mại; ưu tiên đẩy mạnh các hoạt động cung cấp thông tin thị trường, cơ hội giao thương nhằm tăng thị phần tại thị trường truyền thống, khai thác các thị trường mới còn nhiều dư địa.
Triển khai các giải pháp nhằm tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế; khai thác các cơ hội từ quan hệ đối ngoại với các nước lớn để đón đầu làn sóng dịch chuyển đầu tư các ngành trọng điểm sang nước thứ 3 của các tập đoàn đa quốc gia, nhất là trong lĩnh vực mà Việt Nam đang có nhu cầu và lợi thế, như: Công nghiệp điện tử, hạ tầng số, hạ tầng logistics, năng lượng sạch, công nghiệp vật liệu mới, khai thác, chế biến khoáng sản quý, chíp và chất bán dẫn.
Cùng với đó, phát huy tốt vai trò của hệ thống cơ quan Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng và đẩy mạnh xuất khẩu. Tích cực tham mưu, đàm phán, ký kết mới và nâng cấp các FTA với các đối tác còn tiềm năng nhiều ở khu vực Trung Đông, châu Phi và Nam Mỹ; chú trọng đổi mới công tác xúc tiến thương mại, kết hợp chặt chẽ giữa thương mại truyền thống với hiện đại, thương mại điện tử, kinh tế số nhằm khai thác hiệu quả thị trường nội địa còn nhiều tiềm năng; tăng cường công tác quản lý thị trường và nâng cao năng lực phòng vệ thương mại, bảo vệ sản xuất và lợi ích người tiêu dùng, phù hợp với các cam kết quốc tế.
Triển khai hiệu quả công tác phát triển thương hiệu quốc gia, thương hiệu ngành hàng, thương hiệu sản phẩm thông qua tổ chức kỳ xét chọn sản phẩm đạt thương hiệu quốc gia Việt Nam kỳ thứ 9 năm 2024, triển khai các hoạt động quảng bá sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia, Chương trình Thương hiệu quốc gia Việt Nam ở trong nước và nước ngoài và các hoạt động nâng cao năng lực xúc tiến thương mại gắn với xây dựng và phát triển thương hiệu ở 03 cấp độ thương hiệu quốc gia, thương hiệu ngành hàng, thương hiệu sản phẩm gắn với chỉ dẫn địa lý nhằm nâng cao giá trị gia tăng và phát triển xuất khẩu bền vững giúp doanh nghiệp Việt Nam từng bước tham gia sâu vào những khâu có giá trị cao trong chuỗi giá trị toàn cầu.
SONG HÀ
